Archief | maart, 2013

Beleving in Castellum?

25 mrt

 

“In theater Castellum in Alphen aan den Rijn beleef je de voorstelling, in de Goudse Schouwburg beleef je het theater”
Tot deze conclusie kwamen we tijdens een discussie die ik, onder het genot van een kopje Barista cappuccino, had met een aantal studenten over dit onderwerp. Hun werkstuk ging over beleving in winkels, maar omdat ze weinig wisten van winkels, maar wel van theaters, zaten we al snel te praten over waarop theaters op dit vlak nou konden verschillen. En zo kwamen we tot deze uitspraak die de huidige problemen bij ons theater Castellum goed kan verklaren.

Beleven
“Een beleving is een uniek en persoonlijk aanbod waarmee je je op de markt kunt onderscheiden en waarvoor je een prijspremium kunt vragen”.
Beste lezers, vanaf het moment dat ik het boek ‘The Experience Economy’ van Gilmore en Pine (1999) las, ben ik een ‘belevenis profeet’ geworden. Na de nodige discussies over dit onderwerp kon ik die ideeën uitwerken voor winkels en winkelcentra, in het boek dat ik schreef over retailmarketing: ‘Marketing voor Retailers’.
Hoewel het principe al jaren bekend is in dierentuinen (ook in Avifauna) en musea (zoals het Archeon) wordt het helaas in winkelformules nog weinig toegepast.

De Goudse Schouwburg
De Goudse Schouwburg is vorig jaar gekozen tot ‘Schouwburg van het Jaar’ en, hoewel ik normaal gesproken een broertje dood heb van ‘lijstjes’, geeft dat toch wel aan dat deze instelling tot de top van de Nederlandse theaters behoort. Toch is er meer dan dat wat ons deed besluiten naar Gouda te blijven reizen in plaats van, dichtbij huis, te verkassen naar het nieuwe Theater Castellum.
Natuurlijk, het theater is veel bekender, je vindt daar voorstellingen die je in Alphen nog niet ziet. Het theatercafé is veel en veel gezelliger, maar ja, je moet wel heen en weer naar Gouda, ook bij slecht weer. Maar, hoewel het publiek per voorstelling anders is, is er eigenlijk altijd veel sfeer, en het gevoel “We zijn er weer”, welke voorstelling je ook bezoekt.

Theater Castellum
Bij Theater Castellum was, al bij de bouw, snel duidelijk dat het gebouw gewoon een paar meter te kort was. Dat had vast iets met architectuur te maken, maar daardoor sta je, éénmaal binnen, pats boem, voor de garderobe. Het theatercafé is een “pijpenla”, waarbij keuken én bars ook nog eens dwars in de ruimte werden geplaatst.
Ik ben geen architect, maar de gedeelde foyer valt elke leek direct op. Wil je iemand ‘aan de overkant’ ontmoeten, dan zul je een flink aantal trappen op en af moeten, om dat te kunnen. In de praktijk moet je het doen met het gezelschap dat toevallig aan jouw kant verblijft. Dat dit effecten heeft op de manier waarop de catering is geregeld (waarbij dat theatercafé al helemaal geen rol speelt) is wel duidelijk, maar dat maakt het er allemaal niet gezelliger op. Het feit dat er ook een ‘ander’ bioscooppubliek komt, maakt de ervaring met Castellum al bij binnenkomst wat rommeliger dan in Gouda, zonder bioscoop.

Beleving
Tja, en zo kwamen we al snel op wat je nu eigenlijk in dat theater beleeft. Is dat de voorstelling, of het theater?
Dán blijkt al snel dat je in Alphen aan den Rijn vooral een voorstelling beleeft, maar in Gouda het theater zelf. In Alphen spreekt iedereen erover dat ze naar die en die voorstelling zijn geweest, of naar die en die artiest hebben beluisterd, of dat en dat optreden hebben meegemaakt, of beleefd. In Gouda gaat iedereen naar de schouwburg, en komt de voorstelling, de artiest, of het optreden op de tweede plaats. Mocht het programma eens tegenvallen, dan heb je toch nog een leuke avond. Dát is in Alphen maar te bezien. Tja, en als je vooraf, én in de pauze, in die foyers relatief weinig plezier van je verblijf ontleende, zul je na afloop niet zo gauw in het theatercafé, waar je immers nog helemaal niet bent geweest, een drankje gaan drinken. Iets wat in Gouda heel gewoon is. Natuurlijk heb ik er geen uitgebreid onderzoek naar gedaan, maar het ligt voor de hand dat de beleving van dat Goudse theater een stuk intenser is dan in Alphen aan den Rijn gebruikelijk is. De kans dat de Alphenaar buiten Alphen aan den Rijn gaat shoppen, is dan ook een stuk groter. En Marc van Kaam moet, elke voorstelling opnieuw, een veel groter deel van zijn ‘klanten’ werven dan zijn collega in Gouda dat moet doen. Dát is duur!

Betalen!
We moeten er niet zo van opkijken dat Theater Castellum steeds meer geld nodig heeft. Dat is in Gouda, zonder bioscoop, ook het geval. Theater Castellum is nu allesbehalve een ideaal gebouw, dus er zal flink geïnvesteerd moeten worden om het gezelliger te maken. Investeren om ook daar het verblijf zelf tot een beleving te maken. Die plannen zijn er, maar het geld niet, blijkbaar. Alphen aan den Rijn moet fors méér geld in het ons theater investeren, en niet minder! Of het ook feitelijk te privatiseren. Dat is best mogelijk, maar dan moeten de nodige politici en bestuurders over hun eigen schaduw heenstappen. En ook dát zal veel geld kosten!
Maar gewoon op de huidige manier wat blijven dooremmeren, dát geeft in ieder geval geen ander perspectief dan dat we elk jaar méér geld in de put gooien.
Kortom, beste bestuurders en politici, geef Marc de financiële ruimte, of verkoop de tent!

Advertentie

Misleiding aan het Thorbeckeplein

23 mrt

Misleiding?
Ik weet niet hoeveel Alphenaren door hebben wat er hier allemaal NIET wordt gerealiseerd. Het ene mooie en ambitieuze bouwplan na het andere verdwijnt in de papierbak. Rond het station komt, dat hebben we weer net kunnen lezen, buiten de gifgroene CDA fietsappel helemaal niets terecht van alle plannen! Maar toen ik die vrees vier jaar geleden in de gemeenteraad uitte, zwaaide wethouder Groen in’t Woud met een spiksplinternieuwe brochure om te “bewijzen” dat ik het allemaal veel te somber zag. Tja, en nu blijkt die brochure één grote PR stunt te zijn geweest, misleiding van een gemeenteraad die in meerderheid nog steeds liever droomt dat de realiteit onder ogen ziet.
Helaas, in het zicht van de verkiezingen wordt het met die misleiding alleen maar erger

Actie op het Thorbeckeplein?
Een fraaie tekening luistert een hele bladzijde op in Alphen.CC van 21 maart. Die moet ons Alphenaren blijkbaar heen helpen over de ronduit ellendige ervaringen rond ons Thorbeckeplein. Je kunt rustig zeggen dat aan de overkant van De Aar afbraak en verpaupering hard toeslaan. Het Thorbeckeplein is een naargeestig oord geworden. Een plaats waar je nog niet gezien wilt worden. Een plaats ook waar megalomane bouwplannen plaats hebben gemaakt voor een realistischer verhaal, tenminste gezien vanuit een situatie die al tien jaar lang niet meer bestaat. Samen met de idiotie om in de Baronie een grootschalig winkelcentrum te bouwen, is het gebrek aan visie voor ons Stadshart (en dat is wat anders dan de wens in dat centrum te houden wat we hebben) de garantie voor het mislukken van deze fraaie plannen. Kortom, de ‘actie’ bestaat alleen nog op papier, de publiciteit is niets meer dan misleiding. Daarbij lijkt het hele economische beleid vooral gericht op onze jongeren, waarvan er steeds minder komen, en tégen ouderen, waarvan we er juist steeds meer krijgen.

Nieuwe winkelen, Nieuwe winkeliers?
Hoewel de internetrevolutie zeker niet zal uitlopen op wat Cor Molenaar ‘Het einde van de winkels’ noemt, heeft ze wel enorme gevolgen voor het koopgedrag van consumenten. Toch blijven we maar plannen maken alsof dat internet niet bestaat. In een land waar de ene na de andere winkelformule in de problemen komt, blijft wethouder Hoekstra maar geloven in de komst van ‘trekkers’ die, samen met boetiekjes en horeca, van dat Thorbeckeplein een paradijs op aarde moeten maken. Maar ja, of Hoekstra nu praat als wethouder, óf als lijsttrekker, daar zullen we tot november wel vaker naar moeten gissen. Een mislukking aan het Thorbeckeplein komt hem slecht uit, uiteraard, en ik zit al te bedenken wát voor smoes er op tafel komt als VORM er níet in slaagt voor eind mei, over twee maanden, 7000 m2 winkelruimte te verhuren. Maar de realiteit is dat OVERAL winkels en stadscentra compact, dus kleiner, worden. Gelet op het huidige overaanbod in winkelruimte moet je niet meer gaan bijbouwen, maar saneren! Winkels worden meer showrooms, winkelcentra veranderen in uitgaansgelegenheden. Boodschappen doen we in de wijken, en op het internet, natuurlijk! Ook in Alphen aan den Rijn!

Bibliotheek
Nieuw Elan, niet per ongeluk mijn partij, kwam met het plan om de bibliotheek, in ieder geval tijdelijk, te verhuizen naar het half lege Da Vinci gebouw in Kerk en Zanen. Een oplossing die een schijntje kost van de miljoenen die de tijdelijke huisvesting in het centrum gaat vergen. Maar ja, dit geld besparende idee werd zelfs niet als mogelijke optie overwogen. Allicht niet! Want als die bibliotheek eenmaal uit het centrum verdwenen is, komt het hele ‘cultuurhuis’ idee gelijk op losse schroeven te staan. Om dezelfde reden is ook mijn suggestie de weekmarkt, minstens tijdelijk, te verhuizen naar de Euromarkt, nooit opgepakt. Eénmaal daar, komt hij misschien ook nooit meer terug in dat centrum.
Tja, en dat rest wethouder Kees van Velzen niets anders dan zijn versie van Churchills ‘Bloed, zweet en tranen’ rede af te draaien. Want, met het Thorbeckeplein veranderd in een bouwput, en zowel markt áls bibliotheek op tijdelijke (parkeer) locaties, wordt de Lage Zijde op zaterdag jarenlang een plaats waar je niet wilt zijn. Die ‘actie’ betekent voor veel winkeliers, en NIET ALLEEN rond het Thorbeckeplein, het einde van hun onderneming!

Kernenbeleid
Wethouder Opatja blijft onverkort achter haar, inmiddels uitgeklede, cultuurhuis staan. Al heeft ze de naam laten vallen, ‘de bieb wordt plek van ontmoeting’! Leuk dat te weten, maar waarom daar gaat gebeuren wat met theater Castellum NIET gebeurde, dat weet ze ook niet. Dat cultuurhuis heeft voor de PvdA bijna religieuze trekjes gekregen, lijkt het. Vroeger samen naar de kerk, nu naar het Cultuurhuis? Schulze’s alternatieve gemeenschap op basis van beleving, interesses, waarden en hobby’s? Zie je dat voor je?
Hoekstra’s VVD wil ook graag dat cultuurhuis, als randvoorwaarde voor de levensvatbaarheid van ons Stadshart als geheel. Alleen, om voor die bibliotheek niet nóg meer geld uit te trekken dan de huidige 3, 5 miljoen per jaar, moeten vestigingen worden opgeheven. En als de vestiging Ridderveld, een wijk groter dan Boskoop, voor dat cultuurhuis moet wijken, kun je erop wachten dat ook de vestigingen in de dorpen verloren zullen gaan. Niet vóór de verkiezingen, natuurlijk, want Hoekstra c.s. zetten wel in op een effectief kernenbeleid. Want dat het concentreren van de bibliotheek in dat Alphense cultuurhuis haaks op dat beleid staat, ja, dat begrijpt de VVD ook wel.

VORMvast?

14 mrt

 

Onfeilbaar?
Een jaar geleden was het bedrijf VORM en haar publicitaire boegbeeld Fransje Sprunken nog volkomen onbekend, maar vandaag de dag lijken onze plaatselijke media Fransje het plakkaat van onfeilbaarheid te geven. Werkelijk élke zucht die ze slaakt, komt op de voorpagina en, gesteund door ons stadhuis, krijgt ze een bijna Jeanne d’Arc achtige statuur. En dat in een land waar de enige échte onfeilbare op deze planeet, de paus, met een korreltje zout wordt genomen. Nee, ik geloof best dat mevrouw Sprunken haar vak kent, ze heeft er de juiste achtergrond voor, maar om nou alles wat ze zegt maar gelijk te geloven? Ik heb in ieder geval geen serieuze publicatie van haar hand kunnen vinden, ten teken dat ze weet wat er in de retail loos is. En ze blijft ook vér weg van de hier veel gebruikte sociale media. Want hoe ze met drie (3) tweets op haar timeline al 45 volgers heeft? Alphenaren, en zeker Alphense journalisten, zouden, na járen ellende rond dat Thorbeckeplein, toch beter moeten weten en wat kritischer mogen zijn.

Thorbeckeplein
Kortgeleden kon ik uitgebreid gaan studeren op het rapport Thorbeckeplein e.o. Eerlijk gezegd, beste lezers, als ik dít plan in 2007 had gezien, was ik er dolblij mee geweest. Want dit plan is een stuk realistischer dan de roze wolken die ons toen werden getoond.
Zo is de ingreep, om het Thorbeckeplein flink te verkleinen, een heel goede, en de constatering dat daar, om vele redenen die ik zelf al eerder aanvoerde, de wekelijkse markt grotendeels moet vertrekken, is een juiste. Ik moet nog zien of de financiering van het nieuwe Thorbeckeplein ruimte biedt voor de aanleg van de geschetste drielaags parkeergarage onder dat gebouw, want als die er niet komt, helpen al die nieuwe gebouwen, én de vergezichten van mevrouw Sprunken, ook niet.
Eén aspect van de nieuwe bibliotheek (een Cultuurhuis is het natuurlijk allang niet meer) is onderbelicht gebleven. Doordat dit gebouw zo nodig aan het Thorbeckeplein moet staan, zit de bouwer met de ‘achterkant’ van dat Thorbeckegebouw. De slimme oplossing daar jaren geleden de bibliotheek te situeren, is niet meer voorhanden, natuurlijk. Gewone winkels gaan daar niet zitten, dus wordt die ruimte maar aangeboden aan ‘een supermarkt’.

Supermarktparadijs Alphen
Nou, Jumbo of Plus willen graag ook in Alphen een supermarkt, dus krijgen we daar onze 6e (zesde) EXTRA supermarkt binnen drie jaar! In een stad zonder inwonersgroei, omringd door dorpen die óók allemaal nieuwe grote supermarkten hebben gehuisvest. Ik zou wel eens willen weten wat VOA bestuurslid én supermarkteigenaar Edwin ten Brink over die nieuwe aanslag op zijn inkomen te zeggen heeft. Een ALDI én een Hoogvliet in de Ridderhof, een ALDI aan de Euromarkt, een LIDL in zijn eigen achtertuin, nóg een Hoogvliet en een LIDL, mét een ACTION in De Baronie en straks een JUMBO in het centrum, 100 meter van de Albert Heijn daar?
Allemaal leuk en aardig voor de direct omwonenden, maar ook desastreus voor het milieubeleid van Alphen aan den Rijn, ál die personenauto’s én vrachtwagens die, volkomen onnodig, af en aan rijden naar die vier supers in ons Stadshart.

Retail 3.0
Wat in 2007 een leuk plan was geweest, is dat echter nu niet meer. Niet alleen vanwege de crisis, die écht nog jaren blijft doorsudderen. Nee, nu er bijna geen winkel meer is die winst maakt, zullen retailers zich eindelijk tot Retail 3.0 moeten bekeren, óf failliet gaan. Retail 3.0 (http://www.bricksenclicks.me) betekent dat vrijwel elke non-food winkel op veel minder peperdure vierkante meters terecht kan. Dat is mogelijk omdat het grootste deel van het aanbod gewoon via de geïntegreerde webshop aangeboden wordt, in de winkel zelf, of thuis, wát de consument het beste uitkomt. Ga voor een goed voorbeeld maar eens kijken bij DIXONS in Leiden. Die winkels gaan ook niet langer zelf aan de slag met aanverwante zaken, maar besteden dat uit aan gespecialiseerde ondernemers in een shop-in-the-shop constructie. Zoals Barista bij Haasbeek Centrum, ICI Paris, Rituals en DIXONS bij V&D of UCIDU bij DIXONS. Dat betekent, zeker als ‘boodschappenwinkels’ als supermarkten en textielsupers het Stadshart verlaten, dat stadscentra veel compacter worden dan we tien jaar geleden nog dachten. In Alphen moeten we de Hooftstraat als Koopstraat compleet vergeten, en dat geldt ook voor een groot deel van de Julianastraat en de Raadhuisstraat. De bekende oude winkelstrips als Lijsterlaan en Van Nesstraat gaan definitief verdwijnen en op ‘traffic locaties’ als het station komen op snelle aankopen gerichte speciaalzaken erbij. Ik weet niet of je van het Thorbeckeplein dan een Lunapark moet maken, maar die 10.000 m2 winkelruimte daar hebben we helemaal niet meer nodig.

VORMfout
Het zal steeds meer Alphenaren duidelijk zijn dat Gemeente én VORM tot elkaar veroordeeld zijn. De gemeente wil, wát het ook kost en wát wij ook denken, het restant van haar Cultuurhuis mythe realiseren, en daarbij nieuwe winkelruimte (in die volgorde); voor VORM staat er niet direct een ander winkelproject op uitvoering te wachten. En zeker geen gemeente die daar € 13 miljoen schaarse Euro’s op toelegt. Kortom, beide instanties zullen met de moed der wanhoop blijven proberen ons ervan te overtuigen dat het Lage Zijde plan NIET dood is, zoals een groeiend aantal Alphenaren, met mij, denkt.
En die 7.000 m2 voor eind mei verhuurd? Prenatal vertrok, Foto Lux vertrok, IT’s vertrok, Björn Borg vertrok, Dixons vertrok, Free Record Shop vertrok! Wie durft dat nog aan, Alphen aan den Rijn, in een tijd dat een beetje winkelformule zich vooral richt op grote steden, omdat ze hun winst vooral buiten Nederland halen?
Nee, VORMvast zou wel eens een dure VORMfout kunnen worden.

Skaten in het Zwembad?

2 mrt

Zwembad Aquarijn ontpopt zich, mét De Lage Zijde en de Stationsomgeving, als een onvervalst zwart gat voor de gemeentefinanciën. Nu zwemclub AZC in de problemen komt door de combinatie van een veel te hoge zwembadhuur, geen sponsor én geen leden, kan de vereniging de huur al vele maanden de huur niet meer betalen. Omdat je in een zwembad nu eenmaal weinig anders kunt doen dan zwemmen, slaat dit enorme gaten in de bedrijfsvoering van Sportspectrum! Die, volkomen aan de gemeente gebonden, ‘zelfstandige’ stichting moet acuut worden geholpen met een bijdrage van maar liefst 725.000 ongebudgetteerde Euro’s. Een bijdrage die blijkbaar via exorbitante huren voor gewaardeerde voorzieningen als de voedselbank en de dierenopvang moet worden opgevangen.

Geschiedenis

In de periode 2004/2005 passeerden de nodige plannen om eindelijk eens van de jaarlijkse subsidie voor onze zwembaden af te komen. De Dillen, inmiddels DOS-home, was al gesloten, De Hoorn verbouwd tot recreatie bad en De Thermen was een ‘doelgroepen bad’ geworden, alleen nog maar in gebruik bij Sportspectrum zelf (lessen en schoolzwemmen) en bij de verenigingen, waarbij het toen nog beroemde AZC veruit de grootste gebruiker was. Maar aangezien De Thermen nu eenmaal vooral als recreatie bad gebouwd was, bleven de verliezen zich daar maar opstapelen.

Uiteindelijk mondde dat uit in het verschrikkelijke idee die Thermen maar op te geven en een ‘aanbouw’ aan De Hoorn te realiseren. Inmiddels brandde De Thermen helemaal af en beschikte de stad nog maar over één zwembad waarin het dringen was. Die aanbouw aan De Hoorn zou niet meer zijn dan een simpele ‘zwemschuur’ die met simpele middelen gerealiseerd kon worden. Helaas kon ik toen gemakkelijk aantonen dat die gekozen oplossing een buitengewoon gevaarlijke situatie zou scheppen voor kleine kinderen. De raad besloot toen dat herbouw van De Thermen een betere oplossing zou zijn.

Peperduur optimisme

Helaas ging, met de 120 miljoen NUON Euro’s achter de hand, de bekende Alphense hang naar megalomane oplossingen met dat zwembad op de loop. Uiteindelijk werd Aquarijn NIET de eenvoudige zwemschuur die daar voor de 6 miljoen Euro verzekeringsgeld gebouwd had kunnen worden. Nee, onder druk van zowel AZC, als Sportspectrum, de organisaties die nú voor steun aankloppen, ging de Alphense politiek akkoord met wat de ultieme droom van elke zwemclub is. Helaas wel voor het dubbele van dat bedrag! Toen het zelfs niet voor dat bedrag leek te lukken, nam wethouder Du Chatinier zijn toevlucht tot het bijbouwen van woningen en bedrijfsruimten. Tja, dát heeft uiteindelijk de financiële ramp alleen maar vergroot!

Helaas, toen dat besluit in de gemeenteraad werd genomen, werd beslist dat de kosten ‘in principe’ door de gebruikers gedragen moesten worden, een besluit dat ook door mij, toen raadslid voor Leefbaar Alphen, mét die toevoeging, werd genomen.

Het geloof bij Sportspectrum, dat die zwemclubs dat wel alleen konden opbrengen, was zo groot dat er een comité Thermen II aan te pas moest komen om ook individuele zwemmers daarvan gebruik te laten maken. Toen was me allang duidelijk dat zowel AZC als De Watervrienden (waarvan ik lang bestuurslid was) door het jarenlange, ernstige, tekort aan zwemwater zoveel leden hadden verloren dat het voor hen onmogelijk zou worden die hoge huurkosten te dragen. Doordat tevens het schoolzwemmen praktisch was afgeschaft, had Sportspectrum een enorme bak water waarvoor niemand wilde betalen. En dat de Alphenaren nou in grote aantallen zouden gaan zwemmen, bleek ook niet het geval. Nou kun je blijven stellen dat gebruikers ‘in principe’ die huur moeten opbrengen, maar wat ze niet hebben, kunnen ze ook niet betalen!

Wat nu?

Niemand wil, zo vlak voor belangrijke verkiezingen voor de nieuwe fusiegemeente, zijn kiezers vertellen dat ze in de toekomst fors moeten betalen voor de luxe van Aquarijn. Toch zal dat moeten gebeuren, als direct gevolg van dat, willens en wetens veel te luxe gebouwde, zwembad. En met té hoge huren moet de contributie fors omhoog, zodat er meer leden afvallen dan erbij komen. Een uitzichtloze situatie! Een zwembad is nu eenmaal geen voorziening die je ‘even’, en zeker niet tussendoor, voor andere activiteiten kunt gebruiken. Er valt écht niets te skaten in dat zwembad!

Nee, het is duidelijk dat de politici van Alphen aan den Rijn ons hebben opgezadeld met een onvoorziene jaarlijkse kostenpost die, opnieuw, andere plannen van onze vastgeroeste collegepartijen om zeep gaat helpen. De zoveelste tegenslag, opnieuw als gevolg van overdreven ambities en gevaarlijk optimisme. Natuurlijk wil men AZC niet rechtstreeks subsidiëren, maar indirect gaat dat natuurlijk wel gebeuren. Want zonder AZC kunnen we dat gloednieuwe zwembad beter gelijk afbreken en daarop zeker 10 miljoen NUON euro’s afschrijven. Precies het bedrag dat wethouder Hélène Opatja net heeft ‘verdiend’ door de muziekschool uit het ‘Cultuurhuis’ te laten.

Kortom, de huren van dat zwembad moeten fors omlaag om nog gebruikers over te houden, en dat kán alleen als de gemeente vanaf vandaag STRUCTUREEL gaan bijpassen! En dan zijn we, na 10 jaar gedoe en gepraat, weer net zover als in 2004!

Onze nieuwe medeburgers in Boskoop en Rijnwoude hebben er recht op te weten dat ook zij daaraan mee gaan betalen. Die beroemde ‘NUON’ pot is immers allang op!