Hogeschool?
Heeft Alphen een hogeschool nodig om ‘de jeugd’ aan onze dorpsstad te binden? Is dát de manier om, door die jongeren in Alphen op te leiden, ervoor te zorgen dat ze daar ook blijven hangen, een baan zoeken of, liefst, zélf een bedrijf opzetten. De VOA is daar vast van overtuigd! Ik ben dat, met 10 jaar ervaring vanuit het bedrijfsleven met dat HBO, en 21 jaar vanuit het HBO met dat bedrijfsleven, allerminst. Er is ook helemaal geen bewijs voor dat het zo werkt.
Vergeet die Hogeschool maar!
Ik pleit ervoor dat de VOA zich niet langer op de stenen, maar op de inhoud van dat HBO werpt. En zorgt voor mogelijkheden (arbeidsplaats én begeleiding op HBO/WO niveau) voor adequate stages en afstudeeronderzoek. Vooral in crisistijd hopen studenten immers bij de bedrijven waar ze stage lopen of waar ze hun afstudeeropdracht uitvoeren, uiteindelijk werk te vinden.
Juist op die manier worden studenten, ook uit onze gemeente, geconfronteerd met banen ín (Groot-)Alphen, op het moment dat ze daar het meest gevoelig voor zijn.
Maar dat werkt natuurlijk alleen als ze voldoende werk kunnen krijgen op het niveau dat ze ambiëren, én wanneer de betrokken bedrijven carrièremogelijkheden bieden!
Studenten
Een HBO student wordt opgeleid om, na zijn/haar afstuderen, uiteindelijk als manager binnen of als eigenaar van een bedrijf medewerkers aan te sturen, te leiden en te motiveren. Het ligt niet voor de hand dat ‘moeders pappot’ hen daar adequaat op voorbereidt. De plannen van de VOA lijken misschien goed voor Alphen, maar zijn dat allerminst voor de student. Wat doe je, zeker internationaal, met een CV dat aantoont dat je alleen ervaring hebt in je geboorteplaats? Het is, vooral voor hoog opgeleide jongeren, ongetwijfeld veel beter om hun kansen ‘in den vreemde’ te zoeken, en een opleiding te kiezen die goed aansluit bij hun kennis en persoonlijkheid, waarvoor ook daadwerkelijk banen beschikbaar zijn. Banen die hen, zowel op HBO of WO niveau, uitdagend werk bieden, én carrièreperspectief. Hoewel er natuurlijk best een aantal organisaties in Alphen aan den Rijn gevestigd zijn die relatief veel HBO en WO afgestudeerde medewerkers nodig hebben, biedt dát geen soelaas voor de honderden Alphense jongeren die jaarlijks na hun HAVO, VWO óf MBO opleiding in tientallen richtingen hoger onderwijs gaan volgen.
Wat is dat, een hogeschool
De hogescholen in Nederland afficheren zich internationaal als “Universiteiten voor toegepaste wetenschappen”. Dát suggereert een vergelijkbaarheid met onze echte Universiteiten, die er in feite niet is. Hogescholen zijn er niet om wetenschappelijke kennis en vaardigheden op te doen, als basis voor een wetenschappelijke carrière. HBO opleidingen dienen onze jongens en meisjes optimaal voor te bereiden om de steeds grotere uitdagingen, waarmee bedrijfs- en overheidsorganisaties in de praktijk te maken hebben, het hoofd te bieden. Hogeschoolstudenten worden dan ook niet opgeleid in het doen van wetenschappelijk onderzoek, maar in het doen van wetenschappelijk verantwoord onderzoek in praktijksituaties, en dat is heel wat anders. Een afgestudeerde aan één van de vele hogeschool opleidingen zou, in welk organisatie dan ook, binnen zijn vakgebied op korte termijn effectief ingezet moeten kunnen worden. Anders voldoet de hogeschool in feite niet aan haar opdracht.
Generaliserend (ik heb té veel ex-MBO studenten succesvol hun universiteitsstudie zien afronden): waar de wereld op het MBO nog keurig zwart of wit is, leert de HBO student dat tussen zwart en wit veel grijs zit, terwijl WO studenten zich eigenlijk alleen maar met alle tinten grijs bezig houden.
Hogeschool als organisatie
De meeste hogescholen bieden tientallen opleidingen die de student een breed scala aan afstudeermogelijkheden bieden. Een groeiend palet aan afsluitende ‘minors’ maakt die keuze in de praktijk nóg veel breder. Daarbij hebben studenten van verschillende hogescholen uiteindelijk wel allemaal dezelfde diploma’s, maar hebben ze wel allemaal andere dingen geleerd.
Studenten kiezen voor (overheids –Croho- gecertificeerde) opleidingen, en meerdere, aan elkaar verwante, opleidingen vormen faculteiten of academies. Daarboven staat de Raad van Bestuur, bijgestaan door een grote stafafdeling. Daarbij hebben de meeste hogescholen meerdere locaties, de basis voor het facilitair bedrijf. Het uitgangspunt is dat er per 25 studenten één FTE (volledige arbeidsplaats) docent aanwezig is. Een opleiding heeft al snel docenten uit een tiental vakgebieden nodig, die natuurlijk niet allemaal 100% werken, en, binnen die opleiding, ook niet allemaal voor 100% werk vinden. Vandaar ook de combinatie tot academies.
Docenten en Kwaliteit
Natuurlijk geven docenten les, of begeleiden studenten, maar ze zijn grotendeels ook nog bij veel andere activiteiten betrokken, van medezeggenschapraad tot het ontwikkelen en door ontwikkelen van opleidingen. Opleidingen met minder dan 200 studenten kunnen dan ook heel moeilijk het niveau realiseren dat maatschappij, politiek én student van hen verwacht. Niet gespecialiseerde hogescholen met maar een paar opleidingen kunnen studenten ook niet de inspirerende studieomgeving bieden die ze nodig hebben. Die hogescholen, filialen of niet, zullen niet alleen weinig aantrekkingskracht hebben op studenten, maar ook op capabele docenten!
Daarom zullen hogescholen, nét als dat bij de ziekenhuizen gebeurt, zich noodzakelijkerwijs moeten specialiseren omdat zij nu al problemen hebben hun studenten de noodzakelijke, stimulerende, praktijkgerichte studieomgeving te bieden. Alleen door zich te beperken kunnen ze over de juiste faciliteiten, de juiste contacten, maar vooral over de juiste docenten beschikken. Filialisering naar Alphen aan den Rijn ligt dus niet bepaald voor de hand, voor wélke hogeschool dan ook, zelfs áls er voldoende studenten zouden zijn.
Daarbij, letterlijk overal om ons heen zijn al genoeg brede hogescholen gevestigd (Leiden, Den Haag, Rotterdam, Utrecht, Haarlem, Amsterdam) zodat de Alphense jongere genoeg te kiezen heeft en bepaald niet gehouden is aan die paar opleidingen in Alphen aan den Rijn.
Beter:
Door actief de samenwerking met hogescholen in de omgeving te zoeken en hen stage- en afstudeerplekken te bieden, realiseert de VOA een oplossing voor een algemeen probleem bij hogescholen. Zeker als we dan ook nog zorgen voor adequate jongeren huisvesting (studentenkamers/HAT eenheden) in onze stad. Een eigen hogeschool is veel te hoog gegrepen, maar het doel wordt op deze manier zelfs beter ondersteund.
Maar, zoals al eerder gesteld, het aantrekken van een breed scala aan nieuwe bedrijven is de motor achter de aantrekkelijkheid als arbeidsplaats voor onze jongeren.
Ruimte zát, in onze grote fusiegemeente!