Vrij Parkeren als klantentrekker?
Beste lezers, het is niet de eerste keer dat ik dat “gratis parkeren” als een illusie neerzet. Kijk, dat iedereen het merkwaardig vindt dat je niet hoeft te betalen voor een parkeerplaats in de boodschappencentra De Herenhof, De Atlas en De Baronie, maar wel in de al zo geplaagde Ridderhof, ligt voor de hand. Natuurlijk, er ís, vanuit het stadhuis gezien, een goede reden voor, maar geen klant die dat relevant vindt. Dat je op de Euromarkt in een deel wél je parkeerschijf moet gebruiken, en in een ander deel (bij de bouwmarkt) niet is ook al een stukje parkeerbeleid dat niet is uit te leggen. Dan denk ik ook, hóe verzinnen ze het, dat regeltjesoerwoud! Maar iedereen die wel eens in De Ridderhof is geweest, weet dat er genoeg ándere redenen zijn om dat winkelcentrum te mijden, dat parkeergeld komt er gewoon bij. Overigens, die vreselijke parkeerpalen, en de lange rij wachtenden ervoor, vormen vast een grotere ergernis dan het parkeergeld zelf!
Nee, er is genoeg op het parkeerbeleid af te dingen.
Maar beste ondernemers, als ik weer eens naar Zoetermeer ga, doe ik dat toch echt niet omdat parkeren gratis is, maar omdat het een leuk en compact winkelcentrum is. En ik rij ook niet naar Lisse of Leidschendam omdat het ook daar gratis is. Of naar Katwijk omdat daar parkeren bijna niets kost.
Tenslotte, en ik heb dat al eens voor u uitgerekend, zijn je vervoerskosten snel hoger dan het parkeergeld in Alphen aan den Rijn. Nog nooit is aangetoond dat vrij parkeren klanten trekt, of dat het klanten afstoot. Maar het geloof dat het anders is, is buitengewoon hardnekkig.
Beleid
Het spijt me voor Edwin ten Brink (VOA) en Gerard van der Klaauw (Centrum Management), maar hun stellingname is weinig logisch, éénzijdig op voordeel van ondernemers gericht en slecht onderbouwd. Het kost alleen wat letters om dat uit te leggen:
“Vaakparkeerders”
Hun standpunt is niet logisch omdat er natuurlijk niet zoiets als ‘gratis parkeren’ bestaat! Iemand moet het betalen en dat ís ALTIJD de Alphense burger, linksom of rechtsom. De suggestie dat ‘gratis’ parkeren de burger niets kost, is zelfs misleidend. Want NU betaalt de Alphenaar pas parkeergeld als hij/zij van de parkeervoorzieningen in het centrum gebruik maakt, STRAKS betaalt die Alphenaar parkeergeld (via de OZB) om ervan gebruik te kúnnen maken. Dat kost de gebruikers minder, omdat bij ‘gratis parkeren’ élke Alphenaar (en zelfs elke burger van onze gemeente) meebetaalt aan het parkeergebruik van degenen die in het Stadshart parkeren. Die burgers betalen zelfs vooral degenen die heel veel gebruik van die parkeervoorzieningen maken. En het zijn natuurlijk vooral die “veelparkeerders” die veel belang hebben bij ‘gratis parkeren’, en ongetwijfeld het debat (buiten de gemeenteraad) domineren. Hier gaat IEDEREEN betalen voor WEINIGEN, en dat is een aspect dat ik in de communicatie nog nooit ben tegen gekomen. Het lijkt me dat veel raadsleden dat ook wel weten, of minstens vermoeden, reden om zich liever niet aan deze kwestie willen branden!
Eénzijdige visie
Natuurlijk staan voor ondernemersclubs VOA en VOC niet de wensen van onze burgers, maar de belangen van het bedrijfsleven centraal. Anders zou dit initiatief ook niet nu, in het uur van hun ellende, vanuit dat bedrijfsleven, maar allang geleden vanuit de politiek genomen zijn. Want niet de burger, maar dat bedrijfsleven creëert dit probleem, en zet daarmee de zaak op zijn kop. Dat ons Stadshart minder Alphenaren trekt dan wenselijk zou zijn, ligt immers niet aan dat parkeerbeleid (dat niet écht gewijzigd is in de lange periode dat ons Stadshart, elk jaar opnieuw, minder centrumbezoekers trekt. Het echte probleem, en dat staat eindelijk keihard in de nieuwe gemeentelijke Detailhandelsvisie, is dat ons Stadshart qua winkelaanbod ruim de helft van onze bevolking niet biedt wat ze wensen. Je zou verwachten dat juist dít een gespreksitem nummer één binnen retailend Alphen zou zijn, maar nee, opnieuw wordt de oplossing niet intern, maar extern gezocht: het parkeerbeleid van de gemeente. Uiteraard op kosten van de Alphense burgers.
Onderbouwing?
Wel, cijfermatige onderbouwing van de claim dat gratis parkeren meer klanten trekt, ís er gewoon niet. Wetenschappelijke studies wijzen immers juist uit dat dit niet het geval is, zoals ik al vaker heb aangehaald. Waarom zou dat consumentengedrag in ons, op veel andere gebieden juist zo ‘gemiddelde’, Alphen aan den Rijn opeens wél anders zijn? Alleen al op basis van deze vooronderstelling zou je zo’n peperduur onderzoek af moeten wijzen.
Want, áls de ondernemers zo zeker zijn van het tegendeel, waarom moet dan de gemeente de kosten van dat onderzoek betalen? Het zijn toch de winkeliers, en niet de gemeente, die er baat bij hebben?
Gemeentelijk beleid of eigenbelang ondernemers
Beleidsmatig valt op dat niemand in ondernemersland zich zorgen lijkt te maken over wat ‘gratis parkeren’ in het Alphense Stadshart voor effect zal hebben op het parkeerbeleid van de gemeente als geheel. Het zou toch onbestaanbaar zijn dat je in de buitenwijken parkeergeld zou moeten betalen, terwijl dat in het centrum gratis is? Mijn logica zegt mij dat het dan dat er aan de randen van dat centrumgebied helemaal geen parkeerplek meer beschikbaar zal zijn, omdat alle bewoners die net búiten dat centrum wonen natuurlijk hun auto gratis ín dat centrum gaan parkeren. Ook is dit niet bepaald een stimulans voor het gebruik van openbaar vervoer, of, simpeler, van de fiets. Omdat zo parkeerbeleid in politieke zin veel meer inhoudt dan het financiële aspect alleen, en veel meer dan het de commerciële belangen in het Alphense stadscentrum, zie ik die gemeenteraad nog niet zo gemakkelijk overstag gaan. Tenslotte is de laatste tien jaar al genoeg over ‘parkeren’ gedebatteerd in de raad, de raadsleden zijn gewoon ‘parkeermoe’! Wát je ook doet, het is immers toch nooit goed? Dus dat er weinig op die bijeenkomst aanwezig waren, verbaast me niets.
“Doe eerst maar eens die proef”!
Blijkbaar gaat ook Edwin ten Brink er maar vanuit dat het eenvoudig zou zijn om de relatie tussen betaald en onbetaald parkeren op het economisch resultaat van een heel Stadshart (want dát is toch precies wat ons wordt gesuggereerd) te onderzoeken. De praktijk is natuurlijk dat het effect van welke verandering dan ook op het economisch resultaat in individuele winkels al uiterst moeilijk te onderzoeken valt, omdat dit nu eenmaal afhankelijk is van heel veel, steeds wijzigende factoren, die je heel moeilijk in onderzoek kunt uitsluiten (ceteris paribus principe). Daarbij ligt dat effect al op voorhand anders bij dag en avondhoreca, bij ‘boodschappenwinkels’ en bij ‘winkels waar je gezellig gaat shoppen’. Al vaker heb ik gewezen op de ‘gespleten economie’ in ons Stadshart, waar de horeca gaat bloeien als de winkels al dicht zijn……
Kortom, een onderzoek als dit is bepaald niet als ‘eenvoudig’ in te schatten, laat staan als goedkoop!
Vergelijkbaar?
Natuurlijk wijst men op de ‘proef’ in Harderwijk, maar daar is alleen gemeten dat gratis parkeerplaatsen 150.000 extra bezoekers opleverde. Maar of dat het gevolg was van dat ‘gratis’, wat die bezoekers vervolgens deden, wat ze kochten en waar, en wat dat opleverde, is niet onderzocht. En juist daar gaat het toch om, extra marge voor onze winkeliers, niet betere statistieken voor de gemeente. Nu zijn 150.000 extra bezoekers ook niet zoveel, over een heel jaar gerekend. Alleen de MediaMarkt trekt al een miljoen bezoekers naar Alphen, maar die hebben nauwelijks bijgedragen aan de welstand van ons Stadshart als geheel. Integendeel, die MediaMarkt heeft ertoe geleid dat de concurrentie binnen Alphen verdween! Hoe dan ook, een creatieve oplossing voor het vervallen V&D gebouw levert, naast woonruimte en dus klanten in ons centrum, al gauw méér dan die 150.000 extra bezoekers op. En dát hoeft de gemeente helemaal geen cent te kosten, op die plek.
Natuurlijk wordt Zoetermeer erbij gehaald, maar dát is geen vergelijking omdat de drie vrije parkeeruren daar al sinds mensenheugenis door de centrumondernemers wordt betaald. En als vrij parkeren zóveel winst zou opleveren, waarom verwelkomt men daar dan de komst van de ‘Holland Fashion Mall’ als superklantentrekker voor dat stadshart.
Waarom zou zo’n simpele constructie hier niet kunnen? Elke ondernemer kan toch zijn klanten compenseren voor zijn parkeerkaartje? Op basis van de gerealiseerde omzet? Als de eerste dat gaat doen, moet de rest acuut mee. Met de huidige elektronica is dat toch zó te regelen?
Blijkbaar is dat vertrouwen in het effect van die maatregel zó klein dat het, altijd zo met verve naar voren gebrachte, ondernemersrisico maar liever op de gemeenschap wordt afgewenteld. Waarom niet gewoon doen, en het geld voor zo’n onderzoek besteden voor zaken die beslist wel wat opleveren?
Onze politici weten natuurlijk wat wethouder Hoekstra ook weet, namelijk dat nú onderzoeken, automatisch betekent dat ‘parkeren’ een verkiezingsitem voor de volgende gemeenteraadsverkiezing wordt.
Nu onze centrumwinkeliers al zo moeilijk doen over een bijdrage aan dit onderzoek, is de betaling ervan door de gemeente nog maar slechts de eerste ‘blanco cheque’ in een ongetwijfeld lange reeks. Inderdaad, opnieuw een ‘Zwart Gat’ in de gemeentebegroting!
Conclusie
Ik weet ook zonder onderzoek wel zeker dat, hoewel bepaalde sectoren (daghoreca, supermarkten en dergelijke), waar consumenten vaak overdag komen, er beslist baat bij hebben. Maar ook dat dit ‘gratis parkeren’ niet het gebrek aan attractiviteit, en dus aan bezoekers, van het Stadshart als geheel compenseert. Wat dat betreft kun je rustig een parallel trekken met het sterk gegroeide aantal evenementen in ons Stadshart dat immers ook niet heeft geleid tot een omslag in die bezoekersaantallen?
Kortom, nu de centrumondernemers niet bereid zijn zelf aan dit onderzoek bij te dragen, moet de gemeente daar zeker geen geld in steken.
Maar is dat nou niet precies het uitgangspunt dat Jan Belt in het AD/Alphen optekende uit de mond van wethouder Tjeard Hoekstra?
Tags: Alphen aan den Rijn, Detailhandelsvisie, Gratis, Parkeerbeleid, Parkeren, Stadshart