Tag Archives: bibliotheek

Sportspectrum: VVT

2 okt

Treurig
Nee, ik zal er geen traan om laten dat Sportspectrum ophoudt te bestaan. Helemaal niet. Wel is het jammer dat het niet mogelijk is gebleken deze vastgeroeste organisatie op een andere manier te laten functioneren. Zoals dat ook niet mogelijk bleek bij de Muziekschool en bij de bibliotheek. Dinosaurussen uit de zestiger jaren die zich wel ontwikkelden, maar alleen binnen hun EIGEN grenzen. Het verhaal is bekend, de muziekschool raakt zijn subsidie kwijt, de bibliotheek moet samengaan met (baby) dinosaurus theater Castellum en Sportspectrum moet stoppen nu ze kans hebben gezien hun enige klant, de gemeente Alphen aan den Rijn, kwijt te raken. En als gevolg daarvan verliezen tientallen hard werkende Alphenaren hun baan. Dát is wel treurig, omdat het niet nodig was geweest.
Maar intussen schieten de alternatieven de grond uit!

Concurrentiekracht
Een paar dagen geleden werd trots bericht dat de concurrentiepositie van de BV Nederland sterk was verbeterd. Blijkbaar is dat voor ons Nederlanders heel belangrijk en ik ben teveel econoom om het daarmee oneens te zijn. Maar wat stelde die concurrentiekracht van Sportspectrum eigenlijk voor, op het cruciale moment dat ze om hun enige klant moesten vechten? Simpel gezegd, die bestond helemaal niet, en als gevolg wordt alles waar die organisatie zich tientallen jaren mee bezighield, binnen een paar maanden door anderen overgenomen. Net drie jaar geleden heb ik hierover al in ‘Zielig Sportspectrum’ een openbare brief aan Kees van Veen, directeur Sportspectrum, geschreven. “Beste Kees, ik ben niet jarenlang bestuurder geweest van De Watervrienden, en van De Alphense Sportraad, om de Alphense sport om zeep te helpen. Maar die Alphense sport én Sportspectrum, moet zichzelf niet buiten de economische werkelijkheid zetten”. We hebben er toen over gesproken, maar, opnieuw, is er niets werkelijk veranderd. Nu wil Sportspectrum opnieuw met wethouder Du Chatinier om tafel, maar ja, die man heeft, als wethouder Sport, al tien jaar lang met de Sportspectrum kopstukken om tafel gezeten. Hij weet dat het toch altijd weer op hetzelfde liedje terug komt.
Want al die jaren heeft Sportspectrum, en daarvoor de Sportstichting, haar werkzaamheden steeds zonder ook maar een spoor van concurrentie kunnen uitbreiden. Nooit hebben ze serieus moeite gedaan, voor zover mij bekend, om hun expertise ook buiten de gemeente te gelde te brengen, marketing was een onbekend begrip. Integendeel, men verwachtte niet anders dan de organisatie na de fusie met Rijnwoude en Boskoop opnieuw uit te kunnen breiden. Met nog een paar fusies te gaan (ja, echt) zou de toekomst van Sportspectrum binnen die steeds maar groeiende gemeente Alphen aan den Rijn tot in lengte van jaren wel gegarandeerd (!) zijn. En nu vallen alle dromen in duigen!

Sportspectrum: Actief, maar Inert
De opgang en ondergang van Sportspectrum is een typisch voorbeeld van hoe organisaties aan hun eigen succes te onder kunnen gaan. In dé management bestseller van de tachtiger jaren, “In Search of Excellence” beschreven de auteurs (Peters en Waterman) precies waarom ondernemingen succesvol waren. Helaas bleken, slechts enige jaren later, een aantal van de door hen onderzochte ondernemingen in grote problemen te zitten. Peters schreef, op basis van verdere studie, daar zelfs een nieuw boek over waarin hij hun beroemde ‘7-S’ model uitbreidde met een “7-C”model. Het komt erop neer dat hij had gevonden dat ondernemingen in tijden van stabiliteit andere competenties, en dus ook andere mensen, nodig hebben dan in tijden van verandering. Iets wat altijd centraal heeft gestaan in mijn colleges organisatieontwikkeling. Donald Sull studeerde hier verder op, en kwam in 2003 tot het schrijven van “Revival of the Fittest” waarin het begrip “Actieve Inertie” centraal staat.

Featured image

Organisaties, en Sportspectrum is zo’n organisatie, hebben de neiging zich te concentreren op waar ze goed in zijn, en zich daarin verder te ontwikkelen. Als de (participatie-) maatschappij zich vervolgens in een andere richting ontwikkelt, vergeten ze dat de geweldige hulpbronnen uit hun succesvolle verleden als molenstenen om hun nek gaan hangen. Kortom, ze werken zich een slag in de rondte, maar schieten daar steeds minder mee op. En uiteindelijk raak je compleet los van die maatschappelijke (en politieke) ontwikkeling en is het einde verhaal.
We kunnen de huidige situatie van Sportspectrum dan ook helemaal in de rode figuur terugvinden.

Politieke nervositeit
Natuurlijk grijpt de oppositie in onze gemeenteraad deze zaak aan om hun eigen positie te verbeteren. In het hoofdartikel “Vragen over Zwembad” van AD/Alphen stelt Jan Belt dat “Clubs passen voor het overnemen van taken” van Sportspectrum. En bestuurslid Jaap Peters heeft het over ‘schepen achter zich verbranden’. Iedereen lijkt voor het gemak te vergeten dat de ervaring van wethouder Michel du Chatinier al van een paar zwembaden geleden is. Het is ook niet zo dat de sportverenigingen nu de taken van Sportspectrum over MOETEN nemen, ze zijn er alleen nu rechtstreeks voor verantwoordelijk. En dat wilden ze toch altijd al, onder het ‘juk’ van Sportspectrum vandaan? Kortom, ze kunnen voortaan kiezen bepaalde werkzaamheden zelf, via vrijwilligers, te doen, of daarvoor iemand in te huren. En kunnen, veel meer dan voorheen, zelf bepalen wát en hóe ze het veranderd willen hebben. Voor de zwembaden komt natuurlijk een andere beheerder, die daar gekwalificeerd personeel voor nodig heeft. Het zou te gek zijn als de, door de Thermen brand behoorlijk uitgedunde, zwemverenigingen zelf die zwembaden zouden moeten exploiteren, zoals de politieke oppositie nu suggereert. Die nieuwe beheerder neemt wellicht een deel van het huidige personeelsbestand over, al zal dat beslist niet op dezelfde voorwaarden zijn. Daarbij zal die organisatie, ánders dan Sportspectrum, proberen zoveel mogelijk vrijwilligers bij de werkzaamheden in te schakelen. Echt, gemeenteraad en zwemverenigingen moeten nu keuzes gaan maken, en prioriteiten gaan stellen, maar we kunnen gewoon doorgaan met zwemmen!
Als we praten over de prijs van dat zwemwater, moet niet worden vergeten dat de prijs die Alphenaren en zwemverenigingen betaalden, zelfs niet in de buurt van de werkelijke kostprijs kwam. Dat zal in de nieuwe situatie niet anders zijn, kortom, de gemeente moet er nog steeds geld op toeleggen, en bepaalt via die omweg wel degelijk de prijs!
De politiek staat weer bol van emotie, maar al die emotie haalt het niet tegen de kille werkelijkheid van de ‘Actieve Inertie’ bij Sportspectrum!
Inderdaad: Voltooid Verleden Tijd.

Advertentie

Tags: , , , , , , , , ,

Zorg of Zeeman?

29 apr

Een somber toekomstbeeld
Gelukkig is het nog niet zo ver, beste lezers, maar als ik dan weer lees dat er geen geld meer is om ex-leerlingen van de PRISMA school, na hun dure opleiding, de stap naar het bedrijfsleven te laten maken? Deze afweging is misschien wel sneller actueel dan we allemaal hopen!
Kijk, dat de bomen niet langer tot de hemel groeien, dat is een feit. De gemeente doet dan ook hard haar best ons dát duidelijk te maken. Helaas zijn ze daarin niet zo consequent dat, mét de burgers, ook de gemeente zelf gaat inleveren. Integendeel, ondanks dat er in nog geen vijf jaar bijna 100 miljoen Euro’s aan de Lage Zijde zijn verdampt, blijft de gemeente geld pompen in bouwwerken die we helemaal niet nodig hebben. Intussen merkt iedereen die met Sport of Cultuur bezig is, dat er nergens meer geld voor is, en je kunt ervan op aan dat als de gemeente ooit moet kiezen tussen ‘ZORG’ of vastgoedprojecten (ZEEMAN) de laatste partij (het is niet alleen Zeeman’s Green natuurlijk) er het minste last van zal hebben.
De ‘Verzorgingsmaatschappij’ is immers ook in Alphen aan den Rijn geschiedenis geworden. Kaj Elhorst kan alvast beginnen daarover een boek te schrijven.

Bouwen
Er is natuurlijk helemaal niets op tegen dat, zoals ik in mijn vorige blog schreef, peperdure voorzieningen als Bibliotheek en Theater in deze krappe tijden flink moeten inschuiven. Of dat de Muziekschool haar functie op een andere manier moet invullen en sportverenigingen zelf hun grasvelden moeten onderhouden. Sta-art kan haar kunstwerken best in winkels, restaurants en openbare gebouwen exposeren. Wat er in andere gemeenten gebeurt (benchmark), vind ik nooit zo spannend, iedereen moet zijn eigen afwegingen maken, waarom zijn we anders een zelfstandige gemeente.
Maar het is merkwaardig dat de gemeente op geen enkele manier zelf de broekriem aanhaalt, terwijl de burger, direct én indirect, wordt opgezadeld met steeds hogere lasten. Integendeel, honderden ambtenaren zijn permanent bezig met allerlei projecten waarvan het beoogd maatschappelijk nut beslist marginaal is te noemen. Ik zal er een aantal eens benoemen:

De Baronie
Ik heb al heel lang geleden gepleit voor een modern, dus compact, Buurtwinkelcentrum op die plaats, graag samen met andere buurtvoorzieningen. Dat laatste werd al moeilijk omdat het niet zo botert tussen de Zeehelden en de Molukkers, maar in ieder geval zijn daar vlakbij wel een school, een gezondheidscentrum en een kinderopvang gerealiseerd. Helaas had bekende Alphenaar Jan Zeeman grootse dromen over een “high-end” winkelcentrum, daar midden in de armste buurt van Alphen, met de regionale uitstraling waaraan ons Stadshart niet kon tippen. Ik constateer dat er een prachtig mooi bouwwerk is neergezet, helaas met geen andere invulling dan ‘mijn’ buurtwinkelcentrum. Er is, crisis of niet, dan ook geen enkele kans dat hier ooit mooie kledingzaken hun anker uit zullen gooien. De Baronie is een mooie aanwinst voor de buurt maar, met al die lege winkels, als winkelproject een mislukking.
Helaas heeft de gemeente wél ingespeeld op de gedroomde toestroom van auto’s uit de regio en voor ettelijke miljoenen verspijkerd aan de verkeerssituatie daar. Kortom, meneer Zeeman (Green) hoefde alleen het gebouw neer te zetten. Alles wat nodig was om daar klanten naar toe te krijgen, betaalde de gemeente. Wij dus…..

Jachthaven
In het verlengde van die Baronie ligt het malle plan om van de mistroostige waterplas die ooit als Rijnhaven was bedoeld, een zinderend centrum van watersport te maken. En opnieuw tast de gemeente royaal in haar lege schatkist, door alvast (er bestaat nog niet één concreet plan) de brug in de Hoorn voor 5 miljoen te vervangen zodat de sloepen van beter gesitueerde Alphenaren ongehinderd hun spotgoedkope ligplaats kunnen bereiken. Ook dit is weer bedoeld om deels de omzet van de Baronie te spekken (dat levert die Baronie overigens maximaal een miljoen Euro aan omzet op, ons Stadshart de helft daarvan), zodat het nog wel even duurt voor die brug economisch rendabel kan zijn. Maar ja, wie wil er nou niet aan een jachthaven wonen, dus geeft deze gemeentelijke investering, alweer, kansen voor, opnieuw, Green. Daarbij is er nu al sprake van een snel groeiende overcapaciteit in de bestaande jachthavens, dus een vetpot wordt het voor niemand. En voor 5 miljoen kun je een hoop andere leuke dingen doen.

Maximabrug
Eigenlijk is het een beetje zielig, nog een paar jaar en dan ligt er een prachtige vierbaansbrug over de Rijn, die uitkomt op een karrenpad naar Koudekerk! Opnieuw vele miljoenen verspild in een prestigeproject, terwijl Koudekerk, en zeker de bedrijven daar, heel gelukkig waren geweest met een simpele tweebaans brug. Maar, VVD en CDA wilden hun droom, de ‘Grote Bypass’ realiseren en zonder brug was die droom als een zeepbel uiteengespat. Kortom, er zal in de regio wat gelachen worden om die peperdure brug naar Nergenshuizen, een ‘funny’, zoals de Engelsen dat zouden noemen. En de grote initiator van dit plan, Hoogvliet Supermarkten, gaat binnenkort gewoon naar Bleiswijk verhuizen……
Enfin, nu er toch al zóveel geld al is uitgegeven, zullen we uiteindelijk nog veel meer geld mogen dokken voor een verbinding over de Heijmanswetering om via BruinsSlotsingel en Eisenhowerlaan toch de gedroomde verbinding naar de N207 (Kleine Bypass) te realiseren. De tientallen hierbij betrokken ambtenaren gaan hun pensioen wel halen, want door de betere verbinding wordt veel industrieel vastgoed (en de gemeentelijke grond) aan de Hoge Zijde in één klap meer waard.

Station
Als Alphen érgens geen behoefte heeft, dan is het aan nóg meer winkels. En dat is nou precies wat (alweer) Green bij de Fietsappel gaat bouwen. Omdat Jan Zeeman c.s. inmiddels ook wel weten dat ze die winkels nergens kunnen slijten, krijgen ze bij voorbaat al 5 miljoen nog niet bestaande Euro’s van de gemeente om op de ‘Toor locatie’ leegstand te bouwen. Uiteraard wordt het gebouwd als ‘traffic locatie’, maar iemand móet vergeten hebben die ‘traffic’ naar en van het station (vergelijk Leiden of Utrecht) nou eens te meten. Misschien dat een winkeltje in pepdrankjes daar kan overleven, maar de rest niet. Zelfs overbuurman Toob gaat daar niets aan veranderen. En zo bestrijdt de gemeente geen leegstand, maar investeert daar zelfs in. Investeren met geld dat, met toestemming van onze volksvertegenwoordigers, wordt onttrokken aan sportverenigingen, culturele instellingen en projecten die, zoals een tunnel door Hazerswoude-dorp, veel belangrijker zijn. En als het met deze projecten (naar schatting ten bedrage van 25-30 miljoen Euro) allemaal tegenvalt, tja, dan is de ZORG aan de beurt!
“Na ons de zondvloed”, Alphense politici?
Of gaan we weer fuseren, zodat nóg meer inwoners aan deze Alphense hobby’s kunnen meebetalen?

Tags: , , , , , , , , , , , ,

De Ongemakkelijke Waarheid

20 apr

Cultuursector R.I.P?
Als ik, na alle commotie rond Muziekschool en Sportspectrum, in het AD/Alphen moet lezen dat ook de “Bieb” en “Theater Castellum” nog steeds niet snappen dat de ‘oude tijden’ voorbij zijn, zie ik de toekomst voor de Alphense cultuurgebruiker steeds somberder in. De directeuren van beide subsidie slorpende instituten krijgen, net als alle andere subsidieverkrijgers, het “advies” (één van de betere ideeën van cultuurwethouder Van Velzen) eens te kijken of ze niet samen op kleinere voet kunnen leven. Maar de dames steken al bij voorbaat de brand in deze gemeentelijke strohalm omdat het delen van de Castellum locatie niet tot ieders tevredenheid kan gebeuren. Blijkbaar wachten ze liever, zoals ook Piet Brummer en de zijnen met de muziekschool deden, tot hun miljoenensubsidie van het ene op het andere moment verleden tijd is, en ze hun instituten moeten opheffen.
Hoe lang moet het nog duren voor al die managers van de ‘het kan niet op’ generatie door hebben dat de gemeente het door hen gewenste geld gewoon niet meer beschikbaar heeft. Deels omdat het er niet is, deels omdat de politici nu andere keuzes maken dan voorheen.

Verandering zonder Veranderen
Ik vraag me af wat we maatschappelijk nog aan voorzieningen moeten verliezen voordat de betrokkenen duidelijk wordt dat je zonder te veranderen van werkwijze geen verandering in resultaat kunt verwachten. Toch is dat precies wat ze nastreven. Winkels en winkelketens sluiten niet de deuren omdat ze geen kansen hebben, maar omdat ze OP DE BESTAANDE MANIER geen kansen hebben. Omdat grote en kleine ondernemers niet in staat zijn hun ingesleten werkwijze revolutionair aan te pakken, als ‘Nieuwe Winkelier’, bijvoorbeeld. Donald Sull stelde al tien jaar geleden dat, als de maatschappij een andere richting kiest (ex-verzorgingsmaatschappij) en organisaties verblind vasthouden aan wat ooit hun sterke punten waren, hun gekoesterde ‘Ankers’ steeds sneller tot ‘Molenstenen’ verworden waaraan die organisatie ten gronde gaat.
Is dat niet precies wat we NU overal zien gebeuren?
Ook het management van ‘de Bieb’ en ‘Theater Castellum’ lijken té verknocht aan de subsidiekraan om zich een leven zónder zelfs maar voor te stellen. Anders kan ik me niet voorstellen dat beide dames ook maar dénken de vrijheid te hebben om “tevreden” te zijn. Het geld is op, en de tijd dringt!

De ongemakkelijke waarheid
Natuurlijk is dat Castellum nooit als ‘Cultuurhuis’ gedacht (dat was al een blunder, natuurlijk), en past de bestaande, gigantische bibliotheek aan het Aarplein daar natuurlijk niet zomaar in. Dat noodzakelijke samengaan betekent dat beide instituten hun ‘business model’, hun manier om geld binnen te krijgen, moeten herzien. En als ze dat zelf niet kunnen, of willen, dan moeten ze hun organisatie maar opheffen, in de hoop dat anderen daar wel toe in staat zijn. ‘De Muziekschool’ is hun leidraad, vrees ik, niet hun eigen, roze, meerjarenplannen. Tenslotte is het helemaal niet de vraag de HUIDIGE bibliotheek in het HUIDIGE theater in te passen, terwijl de directies daar wel van uitgaan.
Zo zet ik al jaren vraagtekens bij het werkelijke nut van het theaterrestaurant binnen het concept van het theater, en datzelfde geldt voor de bioscoopvoorstellingen. We hebben toch al een bioscoop? En het concept van de bibliotheek als gigantisch boekenmagazijn mag ook best op de schop. Mijn concept van de geprivatiseerde ‘Mediawinkel’, met daarnaast de bibliotheekorganisatie om de bevolking van alle leeftijden in nauw contact te brengen met literatuur is alweer jaren oud. Laat het ‘verhuren’ van boeken en andere media maar aan het particuliere bedrijfsleven over. Maar die bibliotheek verschanst zich steeds meer in grote, centraal gelegen, gebouwen, waar de verouderende maatschappij juist vraagt om een kleinschalige, verspreide, opzet. Kortom, zowel het theater als de bibliotheek moeten over hun eigen schaduw durven springen, willen ze én met minder geld uit kunnen komen, én hun maatschappelijke relevantie houden. Dat laatste is natuurlijk de basis van wat ze aan subsidie overhouden. Want hoeveel er ook afgaat, het blijft een hoog bedrag, waaraan elke inwoner meebetaalt, en waarvan dus ook elke burger wil profiteren.
Dat besef, dat echt alles anders moet vóór de klok slaat, is wat milieukopstuk Al Gore ‘De Ongemakkelijke Waarheid’ noemde.

Veranderen, of Verdwijnen
Té lang is de invloed, maar zijn ook de mogelijkheden, van het internet onderschat, een technologische ontwikkeling die zo’n beetje haaks staat op het centralisme van veel huidige managers. Ongeacht of ze nu een retailketen, een horecainstelling, een muziekschool, een theater, of een bibliotheek leiden. Uitstel krijgen ze niet meer, morele chantage door een kleine groep aanhangers werkt niet meer, de binding met de maatschappij als geheel verdwijnt, en de subsidiepomp is gestopt.
Misschien is het ook helemaal niet erg dat de huidige organisaties verdwijnen. Wellicht krijgen we er voorzieningen voor terug die veel beter inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen als individualisering en participatie.
Tegen de prijs die we ervoor willen betalen!

Tags: , , , , , ,

Bibliotheek overal, voor iedereen

13 nov

Navelstaren
Overal, ook in Alphen aan den Rijn, bezuinigt Nederland op voorzieningen, zonder te innoveren. Het gevolg is dat we steeds meer betalen, maar minder krijgen. Met name in de sector cultuur is dit te merken aan het verschijnsel ‘bibliotheek’. De reden is simpel, niemand lijkt bereid én in staat om afscheid te nemen van dit instituut in de vorm zoals we dat al jaren kennen. Helaas wordt dat instituut steeds duurder, waardoor handhaving alleen nog even mogelijk is wanneer gemeenten de bibliotheekfunctie concentreren op één centrale locatie. In Alphen leidde dat tot het jarenlang najagen van de onbetaalbare droom van een heus Cultuurhuis. Terwijl er nauwelijks genoeg geld voor een Bieb+, en ook die kan  alleen worden gerealiseerd als er een projectontwikkelaar voor de rest van het Lage Zijde plan wordt gevonden. Dát laatste zal nog wel even op zich laten wachten, zodat de ‘bieb’, mét of zonder plus, nog wel vele jaren in hun ‘tijdelijke’ onderkomen zal resideren. Intussen verdwijnt de bibliotheek uit onze wijken en kernen. Want de bibliotheekorganisatie, én de gemeente, kán alleen maar denken VANUIT het instituut zoals ze dat kennen, en wat de maatschappelijke functie daarvan is in HUN ogen. Dat navelstaren gaat er uiteindelijk nog toe leiden dat de bibliotheek als onbetaalbare overheidsvoorziening gewoon verdwijnt.
Is dat erg?
Nee, omdat er alternatieven zijn, zoals dat van De Mediashop zoals ik die op http://www.bricksenclicks.me en in dagblad Trouw publiceerde. Een volledig commerciële winkelformule waar burgers boeken, tijdschriften, Cd’s en Dvd’s kan kopen, huren en verhandelen in een winkel die zowel fysiek als virtueel functioneert.

Wijken en Kernen
Nederland veroudert snel, dat is één reden om het niet NODIG te maken voor van alles en nog wat ver te moeten reizen. Nederland vervuilt, dat een ándere reden vormt om niet voor van alles en nog wat de auto te moeten pakken. Voorzieningen als winkels, overheid, welzijn, medische zorg én cultuur zouden dus zoveel mogelijk over wijken en dorpen verspreid moeten zijn. Maar het tegendeel is waar. In Alphen aan den Rijn bestaat het huidige kernenbeleid erin dat juist zoveel mogelijk voorzieningen in het Stadshart worden geconcentreerd, en dat de kernen het moeten doen met wat daar niet past. Terwijl het veel logischer is om juist elke kern, wijk of buurt zoveel mogelijk voorzieningen toe te delen zodat deze dichtbij de steeds minder mobiele burger beschikbaar zijn, en die kernen, wijken en buurten daarmee, voor jong én oud, in leefbaarheid winnen.

Bieb Plus
Om de bibliotheekvoorzieningen optimaal binnen een steeds grotere gemeente te laten functioneren, moet je deze dus juist NIET in het Alphense Stadshart concentreren. Het is sowieso al onzin om zoveel dure vierkante meters te verspillen in wat grotendeels toch een ‘boekenmagazijn’ is. Daar lopen nú al steeds minder mensen te zoeken tussen de rekken, en steeds meer mensen bestellen hun boeken en DVD’s via de website, en gebruiken die peperdure voorziening alleen nog als ‘ophaalpunt’. Een trend die de komende tien jaar alleen maar zal doorzetten. De door de gemeente gewenst Bieb+ is niet alleen nú al een dynosaurus, maar ook nog een financieel zwart gat waarin steeds meer Alphense Euro’s spoorloos verdwijnen. Nee, ‘mijn’ Biep Plus bestaat uit niet meer dan een ruimte van hoogstens 200 vierkante meter, gedeeld met een boekhandel en/of horecavoorziening, waar gebruikers bestelde boeken en Dvd’s ophalen en terugbrengen, met een beperkte uitstalling van voornamelijk nieuwe titels, een thematentoonstelling en wat ruimte voor culturele activiteiten. Kantoor én logistiek zijn gehuisvest in een centrale locatie op één van onze industrieterreinen.

Kernen, Wijken en Buurten
Het is duidelijk dat bovenstaande combinatie alleen mogelijk is op plaatsen waar veel aanloop is, want die ‘Biep Plus’ is natuurlijk open wanneer alle winkels open zijn.
Rond deze centrale vestiging zal deze fulltime exploitatie niet mogelijk zijn en zullen combinaties met welzijnswerk, scholen, kerken en andere voorzieningen gezocht moeten én kunnen worden. Juist omdat de gebruikers direct rondom deze vestigingen wonen, hoeven ze maar op bepaalde tijden open te zijn, en, omdat ze toch hoofdzakelijk als uitdeel- en innamepunt functioneren, kunnen ze door vrijwilligers bemand worden. Een leestafel, een aantal computers en een koffieautomaat is, met een beperkt, maar wisselend assortimentje aan kleuterboekjes, voldoende om de ‘bieb’ in wijk, buurt of kern te laten leven. Meer dan 50 goedkope vierkante meters is daarvoor niet nodig, die vrijwilligers maken er wel wat van.

Duurzaam
De fysieke bereikbaarheid is optimaal, de opzet is duurzaam (loopafstand), goedkoop én kan gemakkelijk aan de vraag worden aangepast. Want, hoewel boeken en tijdschriften misschien nooit zullen verdwijnen, zullen ze wel steeds vaker via de snel populair wordende tablets worden gelezen. Kortom, het is belangrijk dat de capaciteit snel kan worden aangepast, zonder dat de functie gevaar loopt.
Tja, en als er al grotere manifestaties nodig zijn, kan de bibliotheekorganisatie ruimte bij anderen inhuren, of, veel verstandiger, samenwerken met boekhandels of winkelcentra (pop-up winkels, shop-in-the-shop, kiosken, etc.).
Het mooie van de hele situatie is dat die bibliotheekorganisatie hier het computersysteem al voor heeft, in bepaalde gevallen kunnen, ook nu al, bestelde boeken en Dvd’s thuis worden bezorgd.

Waarom blijven we nog steeds vasthouden aan die steeds onbetaalbaarder droom van één grote centrale bibliotheek? Waarom? Alleen omdat een ‘Bieb’ eruit moet zijn als een ‘Bieb’? Tegen alle prijs?

Tags: , , , , , ,

Aftakeling van de Bibliotheek

27 apr

Na de rituele politieke dans rond de Maximabrug zal onze raadszaal binnenkort weer zo’n feestje beleven rond het doodgeboren project Lage Zijde en de rol van het ‘Cultuurhuis’ daarin. Opnieuw wordt de mening van de burger bij het huisvuil gezet, de oppositie doodgezwegen en de nieuwe fusiegemeente opgezadeld met een nóg groter zwart gat dan nu al het geval is. Want waarom besluit de gemeenteraad tot nieuwbouw van een instituut dat binnen tien jaar volledig verouderd is: “de openbare bibliotheek”.
Een instituut dat zichzelf alleen nog in stand houdt via kannibalisatie.

Ontslagen
Op 1 april zette ik, bepaald niet als grap, een open brief aan wethouder Oppatja op deze site: “De Bieb als Alphense Huiskamer”? Bedoeld om haar, én alle meelezende Alphenaren, te wijzen op de absurditeit om in het internet tijdperk 20 miljoen schaarse Alphense Euro’s te besteden aan een instituut dat het einde van haar ‘lifecycle’ nadert. Dat nóg niet bedrijfskundig, maar wel functioneel failliet is. Zoals dat ook het geval was met de boekhandels Selexyz en De Slegte, en, natuurlijk, met ‘platenzaak’ Free Record Shop. Helaas blijft die nieuwe bibliotheek (ons ooit als “Cultuurhuis” verkocht) bovenaan staan op de gemeentelijke prioriteitenlijst. Maar nog dezelfde maand moet directeur in’t Hout vertellen dat de bibliotheekvoorzieningen niet alleen in de Alphense wijk Ridderveld, maar ook in onze nieuwe kernen Koudekerk en Benthuizen gaan vervallen. En tegelijkertijd dat deze ingreep GEEN soelaas biedt voor de toekomst, waarin de subsidie gelijk blijft, het aantal leden (natuurlijk) daalt én de kosten blijven stijgen.

Levenscyclus
Natuurlijk blijven mensen, ook in het internet tijdperk, boeken lezen. Zoals ze ook, ondanks Bol.com, gewoon winkels blijven bezoeken. Het probleem is niet wat mensen willen, maar hóe ze dat willen. Ook bij mediaconsumptie kunnen we immers niet om de veranderingen in maatschappij, consumentengedrag en technologiegebruik heen. Alleen lijkt dat de meerderheid in de huidige gemeenteraad niet te deren. Die blijft, als hondstrouwe volger van het college, gewoon vol gas op een doodlopend spoor rijden. Erger nog, met de fusie voor ogen, zetten ze nog wat gas bij.
Terwijl het hoog tijd is om de bakens te verzetten, bouwen VVD, CDA, PvdA en CU een even groots als belachelijk monument voor hun huidige grootmacht: De Bibliotheek. Want tenslotte kan ik nú al tijdschriften moeiteloos lezen via mijn iPad, kan ik voor mijn dagbladen kiezen uit verschillende combinaties van écht en virtueel papier, en komen, zelfs in Nederland, steeds meer boeken als E-book beschikbaar. Via kabel of internet kan ik allang films en muziek bekijken. Rechtstreeks, uitgesteld via mijn harddisk recorder, als download van het internet of, ouderwets via de DVD speler. En dat alles nét zo gemakkelijk in de huiskamer, als op het computerscherm of tablet. In zo’n situatie lijkt elke andere toegang tot media dan dat internet natuurlijk gelijk ouderwets en zou het gevaarlijk kortzichtig zijn zelfs maar te denken aan dure winkels en bibliotheken op peperdure centrummeters. Nee, de ouderwetse boekwinkel, platenzaak én bibliotheek is ALS DISTRIBUTIEPUNT in het omnichannel tijdperk allang verouderd.

Nieuwe Kansen
Geen internetgoeroe die eraan denkt, maar consumenten doen óf boodschappen of ze winkelen. Boodschappen, het doen van noodzakelijke aankopen op dagelijkse basis, doen ze op plaatsen die daarvoor het gemakkelijkst zijn: Dorps- Wijk- en Buurtcentra vlak bij huis, met goede en goedkope parkeergelegenheid. En, steeds meer, de virtuele winkelcentra op het internet!
Speciale, heel belangrijke aankopen zullen steeds vaker in heel grote speciaalzaken (broadshops) op grootschalige winkelcentra gedaan worden (Euromarkt, of, nog beter, Rijneke Boulevard). Of in supergrote zelfstandige vestigingen als IKEA, Hornbach, Vrijbuiter of JUMBO.
Maar recreatief winkelen (shoppen) blijft toch voorbehouden aan stadscentra. Tenminste, als die zich aanpassen aan de hiervoor geschetste realiteit. Dat betekent dat ons Alphense Stadshart zich moet ontwikkelen tot een belevenis voor haar bezoekers. En dat kan alleen, CENTRUMMANAGER of niet, als ook een bezoek aan winkels en horecaeenheden ín dat centrum een belevenis is. Wanneer “Het Nieuwe Winkelen” haar evenknie vindt in “De Nieuwe Winkelier” die ik schets op http://www.bricksenclicks.me.
In die situatie zullen winkels die niets bijdragen aan die gewenste klantenbeleving, moeten verdwijnen naar de wijken. Andere winkels zullen zich, op een veel kleiner oppervlak dan nu het geval is, verrassend presenteren in een combinatie van winkel en internet. We zullen ook steeds vaker meerdere aanbieders in één pand aantreffen (shop-in-the-shop of pop-up) Nieuwe aanbieders zullen vaak super gespecialiseerde starters zijn (bordspellen), of marktkooplui die van de, eveneens verouderde markt, afscheid nemen en via kiosken óf als deel van een bestaande winkeleenheid hun klant ontmoeten.
Ons Stadshart zal door die veranderingen verrassender, aantrekkelijker én compacter worden. Daarom alleen al is de geplande bebouwing van het Thorbeckeplein geldverspilling.

Mediawinkel
Toch zal er ruimte zijn voor Alphenaren om in de volle breedte van het cultuuraanbod te kunnen genieten. Die in één grote MEDIAWINKEL boeken, tijdschriften, CD’s en DVD’s kunnen kopen, verhandelen én huren. En dat in een gezellige atmosfeer, onder mensen met dezelfde belangstelling. Zij kunnen in die gezellige ruimte, alleen, of met vrienden, wat eten en drinken, hun mogelijke aankopen inzien en met anderen bespreken. Maar tegelijkertijd genieten van lokaal gemaakte kunstwerken, of van een optreden van schrijvers, dichters of musici, ook vanuit theater Castellum.
Voor de kenners, een ‘Haasbeek-Centrum’ plus!

In die Mediawinkel is de grens tussen werkelijk en virtueel aanbod allang weggevallen en de klant bepaalt wat, waar en hoe hij of zij van het aanbod gebruik maakt. Die media kunnen thuis worden bezorgd, óf afgehaald in elke wijk of kern van onze gemeente. De huidige bibliotheekorganisatie is intussen gecomprimeerd tot een kennisinstituut op dit terrein, die in wijkcentra, op scholen en in instellingen, haar taak namens de gemeente uitvoert. Maar de fysieke distributie van media is volledig in handen van een particuliere organisatie, de Mediawinkel.
Zonder dat dit de gemeente € 3,5 miljoen per jaar kost!

Tags: , , , , ,

Cultuurgebouw RIP

29 jan

De soap rond het Cultuurgebouw is nu definitief een nieuwe fase ingegaan. De gemeente realiseert zich blijkbaar eindelijk dat niet alleen voor de bouw, maar dat ook de verhuizing en de inrichting voor de armlastige ‘partners’ een flinke investering vergen. Naast de doorgaande kosten om de exploitatie te dekken, want na de financiële debacles rond Theater Castellum en zwembad Aquarijn zal wel niemand geloven dat dit Cultuurhuis ooit zonder een steeds groeiende subsidie zou kunnen bestaan.

Trekker
Tegen beter weten in blijft PvdA wethouder Hélène Opatja het geesteskind van haar partij een grote rol toedichten in het aantrekken van klanten voor ons Stadshart. Sta-Art zit alweer jaren op een riante plek aan ons Thorbeckeplein, en er is ook al jaren weinig te merken van “het bruisen” dat bestuurder Martin van der Zwan ons op praktisch dezelfde plaats belooft.
Voor zover een bibliotheek kan ‘bruisen’ verandert er natuurlijk niet zoveel als deze organisatie nog geen vijftig meter verder een nieuw pand gaat betrekken. De bestaande vestiging heeft het Thorbeckeplein toch niet zo veel geholpen. Hetzelfde geldt voor de Volksuniversiteit, die natuurlijk vooral mensen trekt als de winkels al dicht zijn. Over de ‘bruisende werking’ van het Archief kunnen we helemaal kort zijn.
Nu de muziekschool blijft waar deze zit, is de functie van dat Cultuurhuis als ‘trekker’ aan het Thorbeckeplein definitief uitgehold. Zonder twee essentiële onderdelen van een ‘Kulturhûs’ (Theater én Muziekschool) slaat die naam ook nergens meer op. Kortom, het Cultuurgebouw is hiermee Voltooid Verleden Tijd geworden. Nét zo levensvatbaar als ooit ‘Theater De Kom’ aan datzelfde Thorbeckeplein was!

Bioscoop?
Het is te gek voor woorden, maar blijkbaar is alles geoorloofd om het Lage Zijde plan maar op poten te houden. Dat plan is van een noodzakelijke upgrade van ons Stadshart verworden tot een politiek prestigeobject, alleen nog van belang voor politici onder elkaar. Bouwen om te bouwen. Want zelfs de gedachte aan een nieuwe bioscoop door Pathé (trekt ook vooral publiek na sluitingstijd) betekent een onoverkomelijke klap voor Theater Castellum, dat haar levensvatbaarheid zonder bioscoopbezoekers verliest. En wie gaat dát dan weer betalen? Beoogd bouwer VORM heeft aan dat Thorbeckeplein duizenden vierkante meters nieuwe winkelruimte in de aanbieding, maar denkt toch serieus ook in het historische Nutsgebouw winkels te realiseren. Wethouder Hoekstra mag straks, als VVD lijsttrekker, gaan uitleggen waarom nóg een supermarkt in ons centrum een zegenrijke werking op de leefbaarheid van Alphen aan den Rijn zal hebben. Tenslotte, onder zijn leiding regent het nieuw vestigingen van supermarktketens in de stad (6 in twee jaar!) En onze bevolking is met nog geen 1000 inwoners gegroeid!

Branche Advies Commissie
Al mijn lezers weten dat ik dit hele instituut een hopeloos relikwie uit een grijs verleden vindt, een verleden waarin winkels netjes in branches waren ingedeeld en waarbij de term ‘branchevreemd’ een scheldwoord was. Tegenwoordig kun je binnen praktisch elke winkel aanbod uit verschillende branches vinden, en het internet biedt de consument alles wat hem in ons Stadshart niet bevalt.
Maar het blijft uiterst verdacht dat die zo belangrijk geachte Branche Advies Commissie NIET mag meepraten over de invulling van het Thorbeckeplein. Blijkbaar heeft VORM de vrije hand gevraagd én gekregen om daar elke huurder die maar wil in die panden te krijgen. Ook als dat de ondergang van andere winkels in ons centrum betekent!

Wonen Centraal
Ook Wonen Centraal ‘is met de gemeente overeen gekomen’ dat de bouw van gewone woningen binnen ‘De Lage Zijde’ doorgaat ten koste van ouderenvoorzieningen in Nieuwe Sloot. Blijkbaar is de realisatie van prestigeproject De Lage Zijde, en daarmee van het steeds verder afkalvende Cultuurhuis, voor alle betrokkenen belangrijker dan de zorg voor onze verouderende bevolking. Een nogal cynische gedachtegang!

Nadenken
Nu de bibliotheek ‘tijdelijk’ vertrekt naar het Aargebouw, hoeven we ons daar de komende jaren geen zorgen over te maken. Niemand heeft nog belangstelling voor dat Aargebouw, dus daar kunnen ze wel even vooruit. En daarna is die instelling allang geprivatiseerd. Dan rendeert de hoge investering in dat gebouw ook nog. Intussen kunnen we eens nadenken of we dat Lage Zijde plan eigenlijk nog wel willen.
Ik heb al vaker aangegeven dat er ontwikkelingen zijn in de richting van winkelformules waarbij webshops en fysieke winkel volledig geïntegreerd zijn. Winkels als Hunkemöller, Pets Place en Dixons zijn daar al mee bezig. Dat betekent dat winkels méér kunnen bieden op minder ruimte, komt er ruimte vrij voor starters en lost het probleem van hoge huren zichzelf op. Maar het betekent wel dat winkelcentra, ook ons eigen Stadshart, compacter zijn dan we twintig jaar geleden dachten. Zeker als dagelijkse artikelen grotendeels uit het centrum verdwijnen. Waar ooit de herontwikkeling van het Thorbeckeplein nog prioriteit had, is dat inmiddels maar de vraag. En dan komt De Baronie er nog bij!
We hebben nu tijd om de hele zaak te overdenken, laten we er gebruik van maken.

Tja, dan komt het Cultuurhuis er definitief niet. “Who cares!”

Tags: , , , , , ,

Ouwe Koek

21 mrt

Inwoners van Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, medeburgers

Het zal wel iets met sympathie voor alle ellende van april vorig jaar te maken hebben, maar het is wel merkwaardig dat ons gemeentebestuur opeens zo bezig is met “mijn” winkelcentrum Ridderhof. Merkwaardig omdat er zoveel andere zaken, die m.i. veel belangrijker zijn in onze stad, zo moeilijk van de grond komen. Zo moet ik in het AD lezen dat het onderhoud van onze bibliotheek blijkbaar al jaren zo is verwaarloosd dat die niet eens kan wachten op de bouw van het Cultuurhuis en tijdelijke huisvesting nodig heeft. Daar vliegen de eerste extra miljoenen (geen cent voor gereserveerd, de bibliotheek niet, en de gemeente ook niet, ik heb het U voorspeld) alweer de NUON pot uit.
Om de schandvlek, die van het zo ambitieuze project “Stationsomgeving” is overgebleven, wat draaglijker te maken, pompt de gemeente, ook volledig ongepland, 5 miljoen in een plan om daar winkels te realiseren. Winkels voor wie, denk ik dan? Als daar drommen potentiële klanten zouden lopen, was Albert Heijn (AH-to-Go, nu met gloednieuwe formule) daar natuurlijk allang neergestreken. Maar ja, kantoren is ook geen goed idee, natuurlijk. Stadsbestuur en politiek plegen nogal eens te vergeten dat winkels geopend worden om er geld in te verdienen. Dát waag ik, op die plek, nogal te betwijfelen. Dit kost opnieuw extra geld, terwijl er in de grondexploitatie op winst was gerekend. Weer ten koste van de NUON pot, dus!
Ook de ‘Lage Zijde’, ooit mét jachthaven, ‘Waterfront’ en ‘Gebelpad’ barstend van ambitie, is nu afhankelijk van wat winkelcentrum exploitant Corio ermee wil. De gemeenteraad, mét allerlei ideeën rond de ‘menselijke maat’, kleinschaligheid en ‘kleine ondernemers’, staat immers buiten spel. Want het lijkt me niet dat er ook maar één gemeenteraadslid is die ‘NEE’ zal zeggen op welk ‘voorstel’ dan ook, als een alternatief ontbreekt. Tenslotte heeft de gemeente daar al vele tientallen miljoenen Euro’s in gestoken, en is (ook ongepland) daar jaarlijks vele miljoenen aan rentekosten kwijt.
Met veel bombarie is de revival van ‘De Baronie’ aangekondigd, maar, buiten het bouwen van appartementen NAAST die bouwval, gebeurt er gewoon niets. Nou is dat niet erg, want het vestigen van een regionaal gericht, grootschalig, winkelcentrum op die plaats is volgens alle standaarden volledig misplaatst. Dat winkelcentrum zorgt ervoor dat nóg minder mensen ons Stadshart gaan bezoeken (sinds de opening van de Hoge Zijde is het bezoek toch al elk jaar opnieuw gedaald), maar houdt ook effectief de renovatie van wijkwinkelcentrum De Herenhof tegen. Wie gaat daar nu investeren, als de gemeente de start van een volledig overbodig winkelcentrum ondersteunt? Want wie is er nou zo stom om in deze tijd nog een Mega-sportwinkel in Alphen te openen, terwijl zoiets al in Hoofddorp staat? Tenzij je de huidige twee, nog overgebleven sportwinkels denkt weg te concurreren? Wie schiet daar nou iets mee op, behalve Jan Zeeman? En wie zit te wachten op nóg een Hoogvliet supermarkt? Een “Jumbo”, prachtig natuurlijk voor de Alphenaren, maar dat gaat beslist de nodige bestaande supermarkten de kop kosten! Tja, en daarmee is de bodem onder dit snode plan weggeslagen. Dan toch maar weer denken aan het buurtcentrum dat ik daar al jaren geleden suggereerde? Daar kunnen tenminste alle huidige ondernemers in die buurt terecht, zodat de leefbaarheid ter plekke niet wordt bedreigd, zoals met het huidige plan, maar wordt bevorderd. Laten we hopen, medeburgers, dat de huidige gemeenteraad die beslissing niet laat nemen door de volgende.

Tja, die Ridderhof. Nu zegt de gemeente, ik heb dat al in mijn voorgaand blog besproken, toe bij te willen dragen aan de woeste plannen van de vereniging van eigenaren (absoluut niet te verwarren met de winkeliersvereniging!) om dit laaggeprijsde buurtwinkelcentrum uit te bouwen tot een veel luxer wijkwinkelcentrum. Met als enig gevolg dat we na realisatie er twee hebben, vlak bij elkaar, die allebei hetzelfde bieden.

Helaas zie ik, niet tot mijn verbazing overigens, dat toch de nodige winkeliers zich alweer hebben laten inpakken door het idee dat ‘hun’ winkelcentrum mooier en groter gaat worden. Nou, medeburgers, laat dat ‘hun’ er maar af, want de kans is groot dat de meeste huidige winkeliers dat vernieuwde winkelcentrum niet gaan meemaken. Deels omdat hun winkel helemaal niet meer past bij het gewenste imago van dat gerenoveerde winkelcentrum, deels omdat de huurprijzen (heeft nou niemand door dat iemand de rekening moet betalen) worden verhoogd, en deels omdat de concurrentieslag met ‘De Herenhof’ voor veel winkeliers ook de genadeslag zal betekenen. Wat zeurt die schoenmaker nou over gratis parkeerplaatsen bij de Herenhof (hoe lang blijft dat nog, eigenlijk)? Denkt hij nou écht dat een klant voor dertig cent naar zijn collega in De Herenhof gaat? Geef goede klanten dan die dertig cent terug, als je daar bang voor bent. Alleen al de komst van ALDI levert hem meer geld op dan dat parkeergeld ooit kan kosten. Nee, wat dat betreft snapt het bestuur van de winkeliersvereniging dat beter. Nou maar hopen dat de gemeente, en de Alphense politiek, meer denkt aan de belangen van de Riddervelders, en van de ondernemers, dan aan de belangen van de eigenaren van dat winkelcentrum.
Anders gaat die renovatie veel lijken op koekvergulden: het ziet er mooi uit, maar het is gewoon ‘ouwe koek”!

Tags: , , , , ,

Commerciële Cultuur aan het Thorbeckeplein

2 feb

Inwoners van Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, medeburgers!

Deze week ging er weer een ketenorganisatie, Music Store, failliet en, mede omdat de eigenaar de naam nog denkt te verkopen, zijn alle franchisenemers, als ze al zin hebben om alleen door te gaan, in ieder geval hun naam kwijt. Dát gaat moeilijk worden voor de betrokken ondernemers.
Boekhandels hebben het moeilijk, een grote keten als Selexyz (voorheen Academische boekhandels) is op sterven na dood, hoewel ze uitgebreide collecties boeken in de mooiste winkels aanbieden. Die boekhandels hebben twee problemen, natuurlijk het internet (elk boek is nu eenmaal precies gelijk, wáár je het ook koopt), maar ook omdat ketens als AGO en BRUNA, en zelfs “preference stores” als Primera of The Read Shop steeds meer klanten weghalen bij de ‘normale boekhandel’. Tja, en als we daar de succesvolle mediaoutlets bijtellen én de beschikbaarheid van E-books op de iPad, hebben we de ellende wel geschetst. Je moet wel wat uithalen, tegenwoordig, om als full-service boekhandel te overleven. Niet voor niets heeft Eelco Eskens niet alleen zijn winkel naar een veel groter pand in de Julianastraat verplaatst, maar daarin ook gelijk een vestiging van het gezellige Barrista café opgenomen.
Wie het ook heel moeilijk hebben, zijn de bibliotheken. Zwaar gesubsidieerd kunnen ze desondanks het hoofd niet boven water houden. Overal in het land wordt de ene na de andere bibliotheek gesloten en het ‘even naar de bibliotheek gaan’ wordt voor steeds meer mensen een onbereikbaar idee. Ook in Alphen aan den Rijn, met twee vestigingen toch al niet over bedeeld, gaat het filiaal Ridderveld dicht en moeten straks 25.000 Riddervelders voor elk geleend boek naar het centrum. Vreemd genoeg wordt die ontwikkeling door wethouder Opatja (PvdA) begroet, want zij zou graag heel Alphen (en, je zult het zien) binnenkort alle plaatsen uit de omgeving, willen ontvangen in ‘haar’ peperdure cultuurpaleis aan het Thorbeckeplein. Weer of geen weer, mobiel of niet mobiel, iedereen wordt gedwongen haar of zijn portie cultuur in het centrum van Alphen op te halen. Zo creëer je natuurlijk wel een probleem voor het groeiende aantal immobiele ouderen in onze qua omvang groeiende gemeente (welzijn zit ook in haar portefeuille), maar vergroot je tegelijkertijd de verkeersstroom naar het centrum. Maar ja, dát weer op te lossen, is de zaak van een andere wethouder, natuurlijk.

Wethouder Hoekstra wil graag van ‘de Alphenaar’ weten wat voor winkels er straks aan dat vernieuwde Thorbeckeplein moeten staan. We zullen maar hopen dat die parkeergarage onder dat plein er wel komt, want ik heb de laatste jaren geen nieuwe winkelcentra zien floreren zonder parkeerruimte naast de deur. Zonder parkeergarage hoef je je daar geen zorgen te maken over welke winkel dan ook. Tja, dan willen de Alphenaren natuurlijk graag een Xenos, maar dat lijkt het Blokker concern niet aantrekkelijk te vinden. Tenslotte hebben ze met twee Blokker winkels, drie Marskramers, twee Intertoys winkels en één Bart Smit Alphen al flink dichtgetimmerd, terwijl er al zo’n vestiging op de Rijneke Boulevard staat. Nee, dát gaat het niet worden op die dure vierkante meters van (straks) Corio. De tweede keus zou móeten vallen op de merkwaardige, maar heel populaire Action keten. Maar daar zal de ‘brancheadviescommissie’ wel weer wat op tegen hebben, omdat juist die keten niet te vangen is welke branchebeschrijving dan ook. En, tenslotte zit er al een vestiging in Hazerswoude-Rijndijk.
Nou, dan heb ik daarvoor een geweldig idee. Voeg boekhandel, muziekwinkel, bibliotheek én horeca bij elkaar tot één geweldig aantrekkelijke winkel waar je, fysiek of virtueel, terecht kunt om media te kopen, te huren, te verkopen en te beleven in een gezellige ambiance. Een winkel waarin (Haasbeek Centrum doet dat nu ook al!) plaats is voor exposities van locale kunstenaars, en dat ook een podium is voor korte optredens of workshops van andere artiesten uit onze gemeente. Dát is het soort winkel dat er nog niet is, maar wel komt, wel moet komen. Een winkel waarin het fysieke aanbod helemaal is geïntegreerd met website en webshop. Daarmee zou Alphen aan den Rijn zichzelf écht op de kaart kunnen zetten, zoals politiek én bedrijfsleven immers wil. Natuurlijk zal dat betekenen dat de bibliotheek als organisatie zou moeten inleveren, maar de enorme kostenbesparing (het cultuurhuis kunnen we dan missen) levert juist mogelijkheden op om weer écht openbare bibliotheek te zijn op de plaats waar dat zin heeft: IN onze dorpen en wijken! Natuurlijk levert dat heel wat denkwerk op, maar ja, dát is weer een leuk onderwerp voor Hoekstra’s club ‘De Adviseurs’. Want “willen is kunnen”, zoals Friesland bank ons elke dag voorhoudt.

In ieder geval hebben we dan een winkel aan het Thorbeckeplein die het waard is om te bezoeken. Een “place to be” voor iedereen die van literatuur, muziek en kunst houdt; een echt ‘Cultuurpaleis’ voor onze steeds verder uitdijende gemeente (of dacht U dat het met Boskoop en Rijnwoude afgelopen was?) die natuurlijk gewoon ‘Alphen aan den Rijn’ blijft heten.

Tags: , , , , ,

Alphense Plannen

16 jan

Inwoners van Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, medeburgers

In het Alphense ondernemersland (VOA) is ophef ontstaan over de consequenties die de realisatie van een, in hun ogen al te ambitieus, plan voor de Lage Zijde zal hebben voor de bestaande winkels in het Stadshart. Nou, beste medeburgers, die zorg zou mij, als verantwoordelijk politicus, compleet een zorg zijn. Die ondernemers propageren immers op momenten dat het hen schikt, zelf het principe dat je nu eenmaal geen ei kunt bakken zonder de schaal te breken. Natuurlijk is het niet erg dat de voorzitter van de VOA, John Vermeer en de beoogde voorzitter, Edwin ten Brink, hier aandacht voor vragen, maar die overwegingen zijn voor politici en bestuurders niet relevant! Want was het niet juist WinkelStadAlphen, nú opgegaan in de VOA, die dat plan voor de Lage Zijde direct omarmde? Een plan dat erop gericht was ons Stadshart ook aan de Lage Zijde op termijn een impuls te geven? Natuurlijk gaat, welk effect zo’n toekomstig bruisend Thorbeckeplein ook zou hebben, dat geen oplossing betekenen voor de problemen die heel veel detaillisten, natuurlijk ook in Alphen, op DIT moment hebben. En natuurlijk levert elke verbetering van de verkoopruimte van de ene detaillist problemen op voor andere. De Alphenaar wil beslist een winkel als XENOS of ACTION binnen het Stadshart, maar beide winkelformules zijn beruchte ‘branchekillers’ die, overigens net als Blokker, Kruidvat en Trekpleister, en zelfs het oer-Alphense Zeeman, een gevaar vormen voor praktisch elke speciaalzaak. Trouwens, hetzelfde is het geval met een formule als MediaMarkt die erin is geslaagd praktisch elke bestaande concurrent uit het centrum te jagen. Merkwaardig dat er juist van de zijde van de VOA (WSA) geen spoor van bijval kwam toen uw blogger daar al in 2003 voor waarschuwde. Waarom dan nu die ophef? Daarop, medeburgers, hoef ik geen antwoord te geven, die onlogische logica mag de VOA U uitleggen.

Trouwens, ergens kwam de vraag of ik eigenlijk nu voor of tegen dat Lage Zijde plan was. Nou, eerlijk gezegd heb ik geen idee wat daar NU onder wordt verstaan. Wat de oorspronkelijke plannen waren, daarvan heb ik méér dan voldoende plattegronden, schetsen en nota’s in mijn hangmappen zitten. Het probleem is nu dat, na de plannen rond het stationsgebied, ook die plannen, waarin vele tienduizenden werkuren zijn gaan zitten, gevoeglijk op de schroothoop kunnen. Datzelfde geldt voor alle ‘inspraakactiviteiten’ voor ondernemers en omwonenden. Immers, de prachtige appartementen die Wonen Centraal langs de nieuwe Thorbeckelaan zou bouwen, zullen daar nooit verschijnen. Alle discussies over de woontorens aan de Oranje Nassausingel blijken nutteloos geweest te zijn, nu deze niet gerealiseerd kunnen worden. Hiermee is de allure van het oorspronkelijke plan verdwenen.
De bouw van een nieuwe wijk aan de vest, waarvoor de ‘hofjes’ zo nodig moesten wijken, is helemaal uit beeld verdwenen. Als gevolg is er geen reden de parkeerplaatsen op het Aarplein op te heffen. Daardoor is er ruimte om de geplande parkeergarage onder het Thorbeckeplein weer ter discussie te stellen, en dat gebeurt. Maar als we daar geen parkeergarage gaan bouwen, waarom zouden we dan de huidige bebouwing, mét bibliotheek, parkeergarage, winkels én woningen gaan afbreken? Want een parkeergarage die er niet komt, heeft ook geen ingang nodig! En waarom zouden we dán de bibliotheek, waar elk jaar meer geld bij moet, verhuizen naar een peperduur Cultuurhuis? Dat ‘oude’ gebouw gaat met een renovering (inclusief de ‘gevelplaten’ van SP-er Ronald Pleij) echt nog jaren mee. Die kunstenaars kunnen dan mooi in de oude Bonifaciusschool en de muziekschool blijft in het oude Raadhuis. Dan hoeven we alleen de Dreespassage half af te breken om het historische Nutsgebouw een centrale functie op dat Thorbeckeplein te geven, de overkant van dat Thorbeckeplein te herbouwen (die winkeleenheden daar zijn nu veel te ondiep voor een moderne winkelformule) en datzelfde te doen aan de Rijnzijde. Ik heb begrepen dat Corio met een oplossing voor die winkels komt, en dat er zelfs huizen aan dat Thorbeckeplein gebouwd gaan worden. Nou, dan hebben we toch wat we eigenlijk willen, vernieuwing en kansen om dat Thorbeckeplein tot een bruisend startpunt aan de Lage Zijde te maken. Dan nog een paar goede winkelformules (zorgt Corio gegarandeerd voor, met of zonder brancheadviescommissie), geleid door ambitieuze ondernemers en het invoegen van kleinschalige superspeciaalzaken die er deels, aan de Hooftstraat en het Thorbeckeplein, al zijn en de zaak gaat, min of meer vanzelf, bruisen. En dat alles voor een fractie van wat de oorspronkelijke plannen ons hadden moeten kosten.

Medeburgers, ik heb het vaak aan mijn bazen, en aan mijn studenten uitgelegd. Je kunt best een al ontwikkeld plan uitvoeren met een tien tot twintig procent lager budget, mits dan ook de doelen lager worden gesteld.
Maar als dat budget dertig tot veertig procent wordt verlaagd, moet je gewoon een nieuw plan gaan schrijven. En als je het budget halveert, moet je je afvragen of je überhaupt nog wel een plan wilt maken. Dát betekent in feite een strategische heroriëntatie, een nieuw strategisch plan.
Voor Alphen betekent dit dat de gemeente, de politiek én de ondernemers alles moeten vergeten wat ze ooit van plan zijn geweest, en zich bezinnen op wat dat Stadshart moet gaan betekenen in de nieuwe omstandigheden. En als je dat doet, dan lijkt het niet meer dan logisch om die afweging dan maar te maken binnen de nieuwe, gefuseerde gemeente.

Kortom, alle betrokken accepteren óf direct het plan dat Corio en partners voor ogen staat, óf we stoppen met de huidige plannen en werken een nieuw strategisch concept uit voor ons stadshart. Een stadshart dat, met al die dorpen om ons heen, geen dorpshart meer mag zijn, maar de kern van een gemeente van, pakweg, 150.000 medeburgers.

Tags: , , , , , ,

Einde Bibliotheek?

4 dec

Inwoners van Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, medeburgers,

Ik ben niet iemand dat gauw stelt: Heb ik het niet gezegd? Toch ga ik dat, na lezing van het AD van 3 december, eens doen. Want het lijkt erop dat de bibliotheek, zoals we die al zoveel jaren kennen, nog slechts een laatste stuiptrekking rest. Nog even, en geen enkele wijk of dorp heeft meer een bibliotheek, omdat de bibliotheek Rijn en Venen nóg minder subsidie gaat krijgen, maar tegelijkertijd weigert in te zien dat er bakens verzet moeten worden. Daardoor gaat er precies gebeuren wat ik U al in diverse blogs op http://www.beleefalphen.word.com en, voorheen op http://www.beleefalphen.weblog.nl heb voorspeld, en wat ook in diverse columns onder ‘Reinders Alphen’ op http://www.alphen.com aan de orde is geweest. Opnieuw wordt er, volledig onnodig, een stuk leefbaarheid aan onze wijken, dorpen en kleine kernen onttrokken. Voor een bezoek aan de bibliotheek moet U, medeburgers, allemaal naar het centrum van Alphen aan den Rijn komen. Want natuurlijk geldt dat ook op voor Boskoop, Hazerswoude-Rijndijk, Hazerswoude-Dorp, Benthuizen en Koudekerk.
De bibliotheek wil, gesteund door meerderheid in de gemeenteraad, absoluut vasthouden aan hun cultuurpaleis aan het Thorbeckeplein, en de leefbaarheid in wijken en dorpen lijkt alle betrokkenen een zorg zijn. Zonder die bibliotheek in volle glorie heeft dat Cultuurhuis immers geen bestaansrecht, iets wat verstandige Alphenaren natuurlijk al een paar jaar duidelijk is.

In al die blogs en columns, beste medeburgers, schets ik dat een tegengestelde beweging, waarbij die bibliotheek juist de wijken én dorpen in gaat, veel logischer is. En dat die beweging, wijkgericht werken, anders dan de Alphense verkeersproblemen te vergroten, juist effectief inspeelt op bekende trends als ontgroening en vergrijzing.

Het komt er kort op neer, dat de bibliotheek erkent dat het internet, en alle hardware als E-readers en Ipads daarom heen, de hele situatie rond het gebruik van media finaal veranderd is. Als mensen een boek willen lezen, kunnen ze steeds vaker kiezen tussen kopen, huren of downloaden. In die situatie wordt de exploitatie van een grote bibliotheek vol met papieren boeken al snel volstrekt onrendabel, als dat niet r nu het geval is. En dat geldt dan ook voor het door ons bestuursclubje zo gewenste Cultuurhuis.

Natuurlijk is zo’n gebouw prachtig voor onze stadsbestuurders, die daarmee weer ver buiten onze gemeente kunnen scoren, maar dat is het Colosseum in Rome ook. Maar, in tegenstelling tot dit oude Romeinse bouwwerk, veel toeristen gaat ons Cultuurhuis zeker niet trekken, dat is met ons ‘beroemde’ stadhuis immers ook niet het geval. Kortom, medeburgers, dat Cultuurhuis is bedoeld voor alle inwoners van de nieuwe fusiegemeente, voor U dus, alleen is het binnen tien jaar al niet meer functioneel, en waarschijnlijk daarvoor al failliet. Al vaker heb ik gememoreerd dat geen één van de beoogde huurders van dat nieuwe pand in staat is de beoogde huur op te brengen, zodat de gemeente, U dus, jaarlijks opdraait voor een enorm bedrag aan subsidie. In een periode waarin diezelfde gemeente zegt te willen bezuinigen! Dan heeft het gemeentelijke cultuurbeleid, midden in de stad, een prachtig Cultuurhuis opgeleverd, maar zijn we als gemeenschap onze cultuur, in de stad, in onze wijken en in onze dorpen, kwijtgeraakt. Met de verkiezingen voor de deur, en 30000 extra medeburgers die allemaal aan die onzin moeten gaan meebetalen, is dat een prachtig sprookje om aan de kiezers uit te leggen, straks. Het is geen wonder dat de oppositie in onderzoeken al duidelijk groeit!

Nee, het is veel en veel goedkoper om de fysieke opslag van boeken over te hevelen naar een leegstaand kantoorpand, waarvan er nog wel een paar staan, in Alphen aan den Rijn.
De bibliotheekfunctie wordt dan verspreid over de wijken en de dorpen, waarbij in veel gevallen een combinatie kan worden gezocht met bestaande scholen, instellingen en welzijnsvoorzieningen. Minivestigingen waar mensen niet alleen via het internet bestelde boeken kunnen afhalen, maar ook waar nieuwe aanwinsten kunnen worden getoond, waar een flink assortiment kinderboeken beschikbaar is, en waar kleinschalige culturele evenementen kunnen worden georganiseerd. Afhankelijk van de plaats en de vraag kunnen deze minivestigingen worden ingericht en de openstelling worden aangepast. Het ligt voor de hand dat hier, onder leiding van maximaal één vaste kracht, vooral met lokale vrijwilligers gewerkt kan worden. Een manier van werken die wijken en dorpen hun leefbaarheid weer terug geeft.

De hoofdvestiging in het Alphense Stadshart kan voorlopig best in een bestaand pand, zoals de Bonifaciusschool, worden ondergebracht. Op de duur zie ik die bibliotheek vooral als onderdeel van een commerciële mediawinkel, zeg maar een combinatie van Bibliotheek, Haasbeek Centraal en Free Record Shop, natuurlijk mét (Barista) mediacafé. Mogelijk in een mooi nieuw pand aan dat Thorbeckeplein.
Een ‘cultuurhuis’, maar dan heel anders..

Tags: , , , , ,