Tag Archives: Doelstelling

Wilde Plannen

17 okt

In Alphen aan den Rijn lijkt iedereen wel een ‘plan’ te hebben om onze stad van haar ondergang te redden. De één wil een ‘jachthaven’ realiseren op de meest desolate plek in de stad, onze ‘Rijnhaven’, en vindt gemeente én provincie bereid om daar zomaar 24 miljoen Euro’s in te kieperen. De ander heeft een droom van een vierbaans verbindingsweg tussen de N11 en de A4 bij Leimuiden, en besluit nog eens zo’n bedrag te spenderen om alvast de daarvoor nodige (Maxima)brug over de Rijn te bouwen, ook al is er in de verste verte geen mogelijkheid de rest aan te leggen. Nog een keer 25 miljoen voor een brug naar Nergenshuizen! Nog doller is het “plan” om het mislukte Thorbeckeplein maar uit te graven tot een jachthaven. De ‘bedenker’ brult dat dit ‘maar’ 3 miljoen hoeft te kosten, en “iedereen” brult hem dat na. Terwijl je toch niet zo veel verstand van weg en waterbouw hoeft te hebben om in te zien dat, gezien de ingewikkelde bodemstructuur in Alphen aan den Rijn, zoiets eerder 30 miljoen, dan 3 miljoen Euro gaat kosten. Zó hebben we nog geen aanlegplaats, en dan zomaar TWEE jachthavens, hóe verzin je het. Nu komt er weer een nieuw “plan” voor een streekmarkt in de Julianastraat, een plan dat natuurlijk, zonder énige onderbouwing wordt ingediend, en ook zonder onderbouwing direct door het Stadhuis wordt afgeschoten.

Ideeën, Doelstellingen en Plannen
Ach, die Alphense “plannen”!
Niet voor niets heb ik het woord ‘plannen’ hierboven maar tussen aanhalingstekens gezet. Ik heb immers nog geen enkel plan gezien, omdat de bedenkers, in en buiten het stadhuis, blijkbaar het verschil tussen Ideeën, Doelstellingen en Plannen niet kennen.
Natuurlijk heeft iedereen wel ideeën, maar de één aanzienlijk vaker dan de ander. Ik vergeet veruit de meeste, er komt wel weer een ander. Anderen hebben één goed idee in hun leven, en worden er rijk mee. Ik hoorde ooit bij Zeeman dat daar ruimte was om één idee per jaar uit te werken. Want dat uitwerken kost geld!
En daarmee komen we op het begrip “doelstelling”!
Elke organisatie kan, op strategisch, tactisch en operationeel niveau, elke doelstelling formuleren die haar goed dunkt. Hoewel er altijd een (steeds veranderende) relatie tussen die organisatie en haar ‘markten’ bestaat, hoeft die helemaal geen rol te spelen bij het neerzetten van (ambitieuze) doelstellingen. Doelstellingen kosten ook geen geld, natuurlijk, tót je er irrealistische inkomsten bij zet.
Dát wordt anders als die doelstelling ín die markt, tussen de ‘concurrenten’, gerealiseerd moet worden. Dan moet gekeken worden naar de mogelijkheden van die markt, en van het bedrijf, financieel én organisatorisch, om die doelstellingen te realiseren. En de betrokken organisatie moet dan ook nog eens rekening houden met maatschappelijke en milieutechnische restricties (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). Een redelijk ingewikkelde materie die veel meer behelst dan een pak papier. Dán pas spreken we over een ‘Plan’, en tot op heden heb ik in Alphen wel veel “Russisch Roulette” gezien, maar nog weinig Plannen.

Wat gaan we ermee verdienen?
Sorry voor het minicollege hierboven, beste lezers, maar zolang we alles wat opborrelt maar plannen gaan noemen, komt er nooit iets voor elkaar. Een stelling die aan het Thorbeckeplein genoegzaam bewezen is, lijkt me.
Iedereen wil ons Stadshart ‘Bruisend’ en ‘Leefbaar’ maken, prachtige doelstellingen die door elke politicus en zakenman anders wordt ingevuld, overigens. Jarenlang hebben verkopers, productmanagers en studenten mij ideeën voorgeschoteld, en ook jarenlang heb ik bovenstaande vraag gesteld. Nou kun je ook best ‘verdienen’ zonder direct aan geld te denken, maar je moet toch minstens serieus inschatten wat de positieve en negatieve gevolgen zijn van de inspanning die je moet doen om zo’n idee tot leven te wekken.
Wat ik dus verwacht is dat iemand eens een rekensom maakt van de verwachte kosten en de mogelijke baten, financieel én niet-financieel, voor je over een plan kunt praten. De praktijk is dat dit in de gemeentepolitiek bijna nooit gebeurt. En als het gebeurt, dan blijken, gelukkig nog vaak voor de uitvoering, (Thorbeckeplein) die berekeningen niet te deugen.

Detaillisten
Nog erger is dat iedereen alleen gefocust blijft op de realisatie van vierkante meters, en niemand zich zorgen lijkt te maken over de vraag hoe retailers en horecaondernemers daar zelf geld kunnen verdienen. Veel verder dat de kwalificatie ‘huurder’ komen ze niet, in het gemeentelijk denken. De rest wordt gezien als ‘ondernemersrisico’, ook in een tijd waarin die ondernemers in wezen dat ‘Russisch Roulette’ spelen. De hardnekkigheid waarmee gemeenteorganen deze onmogelijke ideeën na blijven streven is al verbazingwekkend, de goedgelovigheid en het opportunistische positivisme van degenen die dat gemeentelijk apparaat moeten corrigeren, onze politici, is bijna misdadig te noemen. En de mening van de burger, die zo vaak daarnaar wordt gevraagd, lijkt, zoals ook op woensdag 16 oktober weer bleek, totaal niet mee te tellen. Erger nog, de gemeente blijft vragen naar nieuwe ideeën, terwijl al ingediende plannen (Archi-Tech, zie Facebook) niet eens getoond mogen worden. Deze voorlichtingsbijeenkomst over het Thorbeckeplein bleek het absolute dieptepunt in het participatiebeleid van de gemeente Alphen aan den Rijn.
En in dit politieke mijnenveld moeten winkeliers hun geld verdienen?
Intussen staan alleen in de Aarhof al 7 winkels minder dan voorheen. 5 zijn gesloten, en 2 zijn opgegaan in ‘de buren’. Hoe zal het volgend jaar zijn, bij ongewijzigd ‘beleid’ en zonder deugdelijk plan?

Advertentie

Tags: , , , , , ,

Visie in Alphen aan den Rijn

22 sep

Spraakverwarring
Met de verkiezingen in zicht put het college zich uit in het verdedigen van hún visie op het reilen en zeilen van de nieuwe gemeente Alphen aan den Rijn. Omgekeerd doet de oppositie hetzelfde. Alleen hebben al die uitingen niet zoveel met visie, wel veel met operationele plannen (VORM) en hoogstens met strategische doelstellingen te maken. En wáár een visie bestond, zoals de voorgenomen groei naar het economisch centrum van de regio, was deze nergens op gebaseerd. Die functie, zoals ik dat al tien jaar geleden formuleerde, heeft het vroegere dorp nooit gehad en die functie had de huidige stad ook toen nooit (kunnen) krijgen. Maar vanuit die onhaalbare visie zijn wél de bouwplannen voor de Hoge en de Lage Zijde geboren. Uiteindelijk was dát, en niet VORM, het internet of de crisis, de oorzaak van het debacle aan het Thorbeckeplein. Vreemd genoeg, hoewel we de capaciteit (Avifauna, Archeon, Wet’n Wild, Wiebel Biebel) al jaren in huis hebben, heeft de gemeente nooit de visie gehad uit te groeien tot een regionaal belangrijk recreatiecentrum, en laat het die ontwikkeling maar over aan de betrokken bedrijven. Nu worden er opeens allerlei plannen gelanceerd om Alphen vanuit het niets tot een watersportcentrum om te bouwen, zonder dat daarvoor ook maar een glimp van een visie is geformuleerd. Voor de nieuwe gemeente zou die gemeente ook een doordachte visie op de ontwikkeling van de omringende kernen moeten hebben, in de wetenschap dat Alphen nu niet eens een allesomvattende visie heeft op “wijkgericht werken” en de kleine kernen die nu tot de gemeente behoren. De gedachte achter de ‘Greenport’ visie is iets dat voor Alphense politici iets heel nieuws is. En de hier geboren visie op welzijn voor mens EN dier zal in onze groene buitengewesten wel op nóg meer weerstand stuiten dan in Alphen al het geval is. En ook duurzaamheid is zo’n begrip waarover men liever praat dan eraan doet! Kortom, zolang termen als Visie, Missie, Beleid en Strategie nog dwars door elkaar worden gebruikt, blijft planning, dus óók Ruimtelijke Ordening, in deze gemeente meer Russisch Roulette dan een wetenschap.

Visie, Missie, Beleid en Strategische Doelstellingen
Een visie is, ongeacht of je het nu over een bedrijf, stichting, vereniging, kerkgenootschap of een gemeente hebt, een VANUIT DE LEIDING geformuleerd systeem van gewenste toekomstige posities binnen een gedefinieerde omgeving. Zo’n visie past dan ook heel slecht in de vierjaarlijkse verkiezingscycli. Dat geldt zelfs al voor de missie, de “voetafdruk” van die visie in de huidige situatie. De derde poot achter het hele besluitvormingsproces, het ‘beleid’, dus wat je niet of juist wel doet om die missie en visie na te streven, lijkt in handen van veel politici eerder van boetseerklei dan van graniet te zijn. Toch zijn dít de drie begrippen die de toekomstige ontwikkeling van de gemeente als geheel, én van de grote en kleine kernen daarbinnen, begrenzen (randvoorwaarde). Als bestuurders en politici plannen hebben die zich buiten deze ‘ontwikkelingsruimte’ bewegen, moeten ze deze snel laten vallen, óf, beginnend met de visie, die hele ruimte opnieuw definiëren. Dán moet je wel zeker weten (regionaal watersportcentrum) of je dat wel écht wilt (of je bevolking daarvan genoeg gaat profiteren) vóór je daar veel tijd en geld in stopt.
Tenslotte, een visie wordt niet gevormd door de organisatie, tenslotte wil elke participant (wat een modisch woord opeens) iets anders, maar door het bestuur van die organisatie. Dat daarbij rekening wordt gehouden met de belangen van die participanten (inwoners én bedrijfsleven) is duidelijk, maar visies ontstaan nu eenmaal niet in participatierondes en borrelcircuits. Ze worden, in gemeentes, bepaald door een paar sterke politici en bestuurders, dwars over de politieke scheidslijnen heen. Vervolgens moet e.e.a. altijd zichtbaar worden gemaakt (communicatie) bij het formuleren van nieuwe doelstellingen.

Toekomstgericht
Eén van de dingen die opvallen in, wat in feite het enige visiedocument van de huidige gemeente Alphen aan den Rijn is, de Structuurvisie Alphen aan den Rijn 2031 “Morgen”, dat deze zich, op de drempel van de fusie, vrijwel beperkt tot die huidige gemeente. Terwijl het planologisch volkomen juist zou zijn dit document te schrijven vanuit de hele regio om ons heen, vooral omdat het toch in de lijn ligt te denken dat er vér voor 2031 méér omliggende kleine gemeenten met dat Alphen aan den Rijn gefuseerd zullen zijn. Helaas, zo heb ik me dat laten uitleggen, is zoiets zowel politiek als bestuurlijk, onmogelijk. Maar tegelijkertijd heeft zo’n stuk zo veel minder waarde. Tenslotte zijn juist dít soort politiek/bestuurlijke veranderingen (die ook buiten Alphen aan den Rijn hun beslag gaan krijgen) een belangrijke randvoorwaarde voor de mogelijkheden binnen onze gemeente. Net zo goed als dat geldt voor economische, maatschappelijke (participatiemaatschappij!), technologische (internet) of demografische ontwikkelingen zoals ik die bijvoorbeeld wel integreer binnen het strategisch denken in de Retail sector, bij De Nieuwe Winkelier op http://www.bricksenclicks.me.

Consequenties
Duidelijk moet zijn dat het bouwen van jachthavens, op welke manier dan ook, een doodgeboren kindje is zolang we niet een visie ontwikkelen om Alphen aan den Rijn tot een centrum van Waterrecreatie te maken. En dat het vreemd is om (vooral provinciale) miljoenen te investeren in de Rijnhaven, terwijl we het nog niet voor elkaar krijgen ook maar één bootje te verhuren aan de Zegerplas, waarvoor nauwelijks investering nodig is. Het borrelidee om ons Thorbeckeplein om te bouwen tot aanleghaven ligt zo mogelijk nóg verder af van wat we uiteindelijk met onze stad willen. En ongetwijfeld lichtjaren weg van wat Boskopers en Rijnwoudenaren, onze nieuwe medeburgers, met deze stad zouden willen.
Kortom, politici, denk nog maar eens goed na over de ‘ontwikkelingsruimte’ van ‘Stad en Ommeland’ op basis van een nieuwe visie voor die toekomstige gemeente binnen die Randstad. Een visie waarin ruimte is voor afzonderlijke visies op de stad, op de grote en kleine kernen, én op het buitengebied. Een visie ook waarin we alvast ruimte maken voor latere toevoegingen van nu nog zelfstandige kleine gemeenten om ons heen. Ik zei het al, een echte visie gaat uit boven de politieke en bestuurlijke werkelijkheid van dit moment. Daarvoor past een, meer aan veroudering onderhevige, missie beter, als kader voor je doelstellingen.

Tags: , , , , , , , , ,