Het Thorbeckeplein voorbij…
21 mrtSucces
Na jaren bestuurlijk geklungel heeft Nieuw Elan wethouder Gerard van As dan eindelijk de hele gemeenteraad achter zijn nieuwe plannen met dit plein gekregen. Daar komt nu definitief GEEN winkelruimte, waarvan Alphen er toch al veel te veel heeft. Maar er is, naast woningbouw, nu wel ruimte voor (o.a. gezondheids-)diensten en horeca. Je zou kunnen zeggen dat het Alphense Stadshart aan die zijde wordt afgegrendeld door een combinatie van waterrecreatie en horeca. Natuurlijk feliciteer ik de wethouder met deze stap, al is dit nog slechts een eerste belangrijke stap is op weg naar het ‘bruisende Stadshart’ dat de Alphenaren én de inwoners van de omringende plaatsen goed kunnen gebruiken. Want er moet nog héél veel gebeuren voor ons Stadshart is ‘gered’!
Hooftstraat
Ik heb, eerlijk gezegd, nooit begrepen waarom de Oudshoornseweg zo nodig afgesloten moest worden. Voor mij mag dat ook met de (veel nauwere) Saffierstraat gebeuren, maar zover komt het ook niet. Ik geloof overigens helemaal niet dat de ruim 4.000 Koudekerkers nu het Alphense Stadshart gaan redden, als die 72.000 Alphenaren dat zelf ook niet doen. En ik geloof er helemaal niet in dat de winkeliers aan die Hooftstraat nu ‘binnenlopen’ als die palen de grond uit gaan. Dat ligt wellicht met de horecaondernemingen wat anders, maar de bewinkeling aan de Hooftstraat is nostalgie. En hervestiging van die horeca rond het verkleinde Thorbeckeplein zou de functie van ons Stadshart alleen maar versterken, en de portemonnee van die horeca ondernemers ook! Nieuwe huizen vormen natuurlijk, via hun bewoners, sowieso een impuls voor dat Stadshart, dat geldt zowel voor dat Thorbeckeplein, als voor de gewenste nieuwbouw langs de Thorbeckestraat.
Aarhof
Nu Corio die Aarhof, eindelijk verkocht heeft, komt er zicht op een upgrade van deze inmiddels al 40 jaar oude, dus vreselijk verouderde, trots van Alphen. Dat moet even lucht geven, maar het moet duidelijk zijn dat die Aarhof niet nog een keer 40 jaar meekan. Binnen 10 jaar moet het worden afgebroken en herbouwd op basis van nieuwe inzichten. Intussen kan iedereen constateren dat er al veel leegstand is, en dat daarbij veel winkelruimtes bij elkaar zijn getrokken. Kortom, de Aarhof is allang niet meer het innovatieve en complete winkelcentrum dat het ooit, bij de bouw, was.
Bruisende Bieb
In de oude plannen zou het Cultuurhuis, hét kroonjuweel van de Partij van de Arbeid, met de daarin opgenomen bibliotheek, ons Stadshart doen bruisen. Nu dit instituut in een wat prozaïscher gebouw is gehuisvest, kan toch iedereen constateren dat daar, zelfs na sluiting van het filiaal Ridderhof, weinig bruis uit voortkomt. Hoe kán dat ook wanneer je die ‘winkel’ pas om één uur ’s middags opent. Als ‘de bieb’ een functie moet hebben binnen ons Stadshart, dan moet dat ding open wanneer de winkels open zijn. Jawel, ook op zondag!
Overal zijn er trouwens plannen om die bibliotheek te privatiseren. Persoonlijk vind ik dat een slecht plan, we kunnen beter én goedkoper (zie “Mediawinkel”) één winkel maken waar het kopen, huren én verhandelen van media (boeken, tijdschriften, CD’s en DVD’s) mét horeca, in één geïntegreerde bricks&clicks winkelformule is ondergebracht.
Markt
Hoewel steeds meer marktkooplui met hun tijd meegaan, is zo’n aparte markt in dit internet tijdperk natuurlijk een anachronisme. Als eindelijk de bussen uit het centrum verdwenen zullen zijn, is er, van de Aarhof tot het Stadhuisplein, ruimte voor een mix van permanente kiosken en pop-up-winkels die de huidige marktkramen kunnen vervangen. Dat geeft méér dynamiek in ons centrum omdat je het wel aan een marktkoopman kunt overlaten om zijn aanbod, en zelfs zijn standplaats, permanent af te stemmen op de vraag van het publiek en de mogelijkheden in het Stadshart als geheel.
Compact Stadshart
Zowel in mijn nota “Visie op ons Stadshart” (december 2013) als in het artikel “Half winkelhart? Beter winkelhart!” (vakblad Twinkle, maart 2014) pleit ik voor een herverdeling van de beschikbare winkelruimte. Ons Stadshart moet nu eenmaal méér zijn dan het wijkwinkelcentrum voor onze centrumbewoners. Een goed functionerend Stadshart moet zich richten op recreatief winkelen van álle consumenten in het verzorgingsgebied, waarbij een goede mix van winkels, horeca en diensten noodzakelijk is. Drie supermarkten in dat Stadscentrum, naast de 11 (!) supermarkten en de 2 buurtsupers die er omheen staan, is ronduit belachelijk voor een stad van deze omvang. Als de winkeliers eindelijk inzien dat ze méér van elkaar moeten verschillen, en zich méér op hun eigen doelgroep moeten richten, zullen ze met veel minder kosten (te beginnen met de helft van die peperdure vierkante meters) hun klanten beter kunnen helpen. Tegelijkertijd kan een compact Stadshart veel meer van die ‘Nieuwe Winkeliers’, mét geïntegreerde webshop, herbergen en de klant veel meer beleving bieden dan nu het geval is.
Allemaal Alphenaren
Een modern Stadshart biedt de inwoners in een wijde kring om Alphen aan den Rijn een steeds verrassende mix van winkels, horeca en diensten. Winkels die zowel via de fysieke winkelruimtes als via hun geïntegreerde webshop in feite 24/7 voor hun klanten bereikbaar zijn. In een omgeving waar voldoende parkeerruimte is, en waar de bezoeker zowel kan recreëren als winkelen. En waar natuurlijk een overkoepelende website (portal) via vrij WIFI toegang biedt tot de websites en webshops van de bedrijven in dat Stadshart. Voor we zover zijn, zal er nogal wat water door de Rijn zijn gestroomd, maar is in ieder geval de periode van constante teruggang afgesloten. Te beginnen aan het Thorbeckeplein!
Vage plannen voor Lage Zijde?
22 febSchone Schijn
Natuurlijk zijn wij Alphenaren verwend met het ene na het andere fraai getekende vergezicht op de ‘Bruisende Lage Zijde’ die ons al tien jaar wordt beloofd. Niets was te gek, geld speelde, zeker na de NUON injectie, voor het bureau Stadshart geen rol, en dus werd ons ook een 3D animatie van de Vliegende Alphenaar niet onthouden.
Natuurlijk weet iedereen nog hoe mooi ons ‘Waterfront’ eruit zou zien, en hoe de paar sloepeigenaren in onze gemeente misschien wel rondjes zouden kunnen varen via de Zegerplas. Hoewel, bij deze laatste droom hoorde een forse bult in de Oranje Nassausingel en dát ging zelfs de super-optimisten op het Stadhuis té ver.
Maar ja, je raakt aan die fraaie vergezichten gewend, en ook dat deze schone schijn bedriegt! Die klagende Alphenaren lijken, zeker nu dat voor hen voordelig is, over een wel heel kort geheugen te beschikken. Want die prachtige plaatjes hadden immers één ding gemeen: we gaan het allemaal NIET meemaken.
Nieuw Elan
Je hoeft natuurlijk niet weg te lopen met onze nieuwe wethouder Van As, maar hij tovert wél gelijk een nieuwe aanpak uit de hoed. Mits de raad inziet dat de al geïnvesteerde 78 miljoen Alphense Euro’s nooit terugkomen als er niet nogmaals 16 miljoen Euro wordt geïnvesteerd, ligt nog vóór het einde van dit jaar alles rondom het Thorbeckeplein plat. Zodat er ook létterlijk niets meer in de weg staat van nieuwe initiatieven mét en rond dat plein. Het werd tijd eens te stoppen ons burgers oneetbare worsten voor te hangen, en daarom is het juist goed om de invulling van deze plannen, die immers door ánderen dan de gemeente gerealiseerd moet worden, wat vaag te houden. Daar past dat ‘wazige’ plaatje dus heel goed bij, want alleen op die manier kan iedere geïnteresseerde investeerder daar het eigen ‘plaatje’ bij bedenken. En dát stimuleert fantasie, initiatief én werkelijkheidszin. Zaken die aan onze Lage Zijde lang ontbraken!
Nieuwe horizonten
Maar er zijn in slechts een paar maanden, ongetwijfeld ‘geholpen’ door het echec van VORM, wel degelijk een aantal grote stappen genomen:
1. Het Thorbeckeplein wordt definitief GEEN winkelgebied! En dat betekent ook dat de verrommelde bewinkeling van de Hooftstraat een zachte dood gaat sterven. Jammer? Misschien voor de paar ondernemers die daar nog andere plannen hadden, maar de bewoners van Alphen aan den Rijn zijn alleen gebaat bij een compact, aantrekkelijk, stadshart. Niet bij handhaving van de al honderd jaar verspreide bewinkeling in drie simpele lintdorpen langs de Rijn.
2. Autoverkeer kan weer door de Hooftstraat via het Thorbeckeplein rijden zodat veel inwoners zich minder opgesloten zullen voelen. Vandaar kunnen die óf gaan parkeren op het Aarplein of de Aarhof, óf doorrijden naar de Oranje Nassausingel. Nu nog de paaltjes eruit bij de Oudshoornse kerk, dan kunnen zelfs Koudekerkers weer in Alphen terecht. Maar uiteindelijk ligt de ‘redding’ van ons Stadshart niet bij deze ontsluiting, hoewel ook Van As het nog altijd over de Hooftstraat als ‘aanloopstraat’ heeft, een planologisch verkeerde term, want wie komen daar allemaal ‘aanlopen’?
3. Er wordt ingestoken op woningbouw rond dat Thorbeckeplein. Dát is goed, want meer bewoners in het centrum verlevendigt dat alleen maar. Zelf opteer ik daarbij vooral op jongerenhuisvesting (HAT eenheden) omdat de groeiende hoeveelheid één- en tweepersoons huishoudens natuurlijk niet in te dure 4-kamerappartementen gehuisvest hoeven worden. In de plint van die nieuwe gebouwen kunnen, naast woningen, ook voorzieningen gehuisvest worden, terwijl er ook zeker plaats zal zijn voor een paar restaurants of (dag)café’s.
4. De kans dat de weekmarkt, die eigenlijk álle andere activiteiten op en rond het Thorbeckeplein blokkeert, daar terugkomt is heel klein, met name nu dat plein, o.a. door de verkeersfunctie, flink wordt verkleind. Dan kan het ook eindelijk worden ‘aangekleed’ met openbaar groen.
5. Het Nutsgebouw wordt, als gepland, vrijgezet en krijgt definitief een horecabestemming met terrassen langs de Kromme Aar én op dat Thorbeckeplein.
6. Om die horecafunctie een onderscheidende plaats te geven, zal de Kromme Aar worden verbreed, en vanaf de Oude Rijn, toegankelijk gemaakt worden voor kleine schepen, zoals de in onze omgeving populaire sloepen.
7. Hoewel de Aarhof over 10 jaar beslist herbouwd moet worden, is de recente overname belangrijk om het huidige gebouw een heel noodzakelijke boost te geven, zodat het die jaren ook kan blijven functioneren.
Visie
Het belangrijkste resultaat in het recente politieke proces was wel dat het Stadshart nu als één geheel onder één bestuurder valt. Maar dát heeft natuurlijk niet veel zin als voor dat geheel geen visie klaarligt als basis voor het ‘concept’ Stadshart. Want wat moet, over 10-20 jaar, de functie van dat Stadshart zijn voor álle Alphenaren, en voor de bewoners van de overige kernen die de nieuwe gemeente al heeft en ongetwijfeld nog gaat krijgen. Het moet toch zonneklaar zijn dat ons Stadshart nog vooral als het vroegere dorpshart functioneert. Natuurlijk is dat handig voor de centrumbewoners, maar al die ‘boodschappenwinkels’ irriteren het veel grotere bevolkingsdeel die in de omliggende wijken en kernen woont. Om dat te veranderen, en hoe je dat kunt veranderen, daarvoor heb ik een visie opgesteld die ik aan het college, en vervolgens aan de politieke partijen stuurde. Die beslissen erover, maar het moet hen duidelijk zijn dat ons kwakkelende Stadshart niet genoeg heeft aan een zoveelste bouwplan, of het zoveelste evenement. Toeters en bellen zorgen immers niet voor renderende winkels, dát doen vaste klanten. En zonder renderende winkels is het met dat Stadshart, en daarmee met de leefbaarheid van Alphen aan den Rijn, snel bekeken in deze tijd van ‘bricks&clicks’.
Tevreden
Ben ik tevreden met wat het college, op initiatief van mijn politieke compaan Gerard van As, zich heeft voorgenomen? Nou, ze doen echt niets omdat ik het zeg, gelukkig. Maar we beloofden de nieuwe gemeente nieuwe, praktische initiatieven aan de Lage Zijde, én dat is hiermee gebeurd. Als de gemeenteraad hiermee, in grote lijnen, akkoord gaat, dan kan er nog dít jaar worden begonnen met de ontwikkeling van de huidige desolate woestenij rond dat Thorbeckeplein! Ik kan me, een paar belanghebbende uitzonderingen daargelaten, niet voorstellen dat Alphenaren, mét mij, over deze eerste stap ontevreden kúnnen zijn. Hoe het allemaal afloopt, en hoe dat ‘plaatje’ er precies uit komt te zien? Ik blijf, Nieuw Elan of niet, natuurlijk kritisch naar dit plaatje kijken.
Maar als de raad doorzet, hebben we daar binnen een paar jaar niet eens meer een plaatje voor nodig! Wie had dát vorig jaar kunnen denken.
Grenzenloos
29 oktGemeente en regio
Alphen aan den Rijn fuseert met Boskoop en Rijnwoude tot ….Alphen aan den Rijn. Merkwaardigerwijs doet iedereen alsof die gemeente vervolgens het eeuwige leven heeft. Natuurlijk niet, binnen 10 jaar gaan ook Bodegraven-Reeuwijk, Nieuwkoop en Kaag en Brasem op in deze grote gemeente in het Groene Hart. Daarom is het ook zo gek dat er wel een nieuwe structuurvisie ligt voor de HUIDIGE gemeente Alphen aan den Rijn die tot 2031 mee moet gaan, terwijl de gemeente in dat jaar dubbel zo groot is dan in dat stuk beschreven. Goed, er zijn een paar paragraafjes over Boskoop en Rijnwoude toegevoegd, maar de grote lijnen zijn door Alphen en vanuit het Alphense perspectief geschreven.
Maar, hoe groot het ook wordt, altijd zal de gemeente plannen blijven smeden alsof de wereld buiten haar gemeentegrenzen ophoudt. Hoewel ambtenaren en gemeentebestuurders wat afvergaderen binnen de regio, lijkt dat geen enkel effect op de beleidsvorming binnen onze eigen gemeente te hebben. Navelstaren is de mode, blijkbaar, want niet alleen de gemeente, ook onze politici denken geen stap verder dan die gemeentegrens.
Ziekenhuis
Zo is er nog altijd de roep om een ‘Volledig Basisziekenhuis’. En inderdaad, nérgens anders binnen onze gemeente (en dat verandert ook niet) is zo’n ziekenhuis mét volledige zorg, Intensive Care én Eerste Hulppost. Maar als we even over die uiteindelijke gemeentegrens kijken lopen we pal tegen een heel scala aan dit soort ziekenhuizen aan in Woerden, Gouda, Zoetermeer, Leiderdorp, Amstelveen. Dan mogen we heel blij zijn met ons mooie “filiaal’ van het Rijnland ziekenhuis in Leiderdorp en het verpleeghuis dat daarnaast is gebouwd. Nu een meerdaagse opname meer uitzondering dan regel wordt, is het ontzettend handig dat specialisten uit dat Leiderdorp ook spreekuur houden in Alphen aan den Rijn, en dat tál van chirurgische ingrepen hier in recent gerenoveerde operatiekamers kan plaatsvinden.
En dan hebben we het nog niet eens over de verandering in het denken over ziekenhuizen, waarbij deze steeds vaker op bepaalde kwalen gespecialiseerd zijn, en patiënten, voor hun eigen bestwil, steeds vaker naar elders moeten reizen. Met de komst van de pijnpoli naar Alphen wordt die trend ook lokaal al zichtbaar.
HBO
In veel verkiezingsprogramma’s lezen we dat onze stad een HBO instelling nodig heeft. Nérgens een woord over zo’n, recent sterk uitgebreide, bestaande instelling in Leiden, slechts 15 spoorminuten verwijderd. Nergens lees ik, afkomstig uit dat HBO, ook maar één woord aan welke opleidingen, binnen welke onderwijsdomeinen, wordt gedacht! In de wetenschap dat een beetje opleiding toch al snel 100 eerstejaars studenten nodig heeft om te kunnen starten (300 studenten totaal die aan 12 docenten uit verschillende disciplines een baan moet opleveren) vraag ik me werkelijk af waar een stadje met ruim 70.000 inwoners voor minstens een tiental opleidingen (Ook Alphense jongeren willen keuze) die 3000 HBO studenten vandaan wil halen. Want buiten die 10 top-opleidingen zijn er nog tientallen andere, zodat zelfs in deze opzet heel veel studenten hun heil buiten Alphen moeten zoeken. Kortom, een kansloze missie, met een gevestigd instituut zo’n beetje op onze deurmat. Wél nét buiten de gemeentegrens, dát wel.
Stadshart
Er is geen enkel project waar onze gemeente zoveel geld in heeft gestoken dan in de ontwikkeling van ons Stadshart. En ook hier willen we niet erkennen dat veel grote dorpen in onze regio (Boskoop, Bodegraven, Waddinxveen, Mijdrecht, Aalsmeer) over een voor hun directe behoeften goed bruikbaar winkelcentrum beschikken. Ook zal geen enkele consument uit omliggende plaatsen als Leiderdorp, Lisse, Hoofddorp, Zoetermeer, Leidschendam, Gouda en Woerden erover piekeren in Alphen te gaan winkelen, simpelweg, omdat die plaatsen hetzelfde, of zelfs meer bieden dan Alphen al heeft. En daarbuiten zien we het aanbod van grote stadscentra als Leiden, Haarlem, en Amstelveen, terwijl Utrecht, Rotterdam, Den Haag en Amsterdam een onvergelijkbaar grote stadsaanbod bieden waaraan de echte shopper zich maar moeilijk kan onttrekken. Dát moet toch wel leiden tot de conclusie dat het Alphense Stadshart het moet doen met ‘De Alphenaar’, omdat het de regio stomweg weinig te bieden heeft. Helaas vindt ‘De Alphenaar’ dat zelf ook in steeds sterkere mate. Maar ook hier doen we net of al die andere plaatsen niet bestaan, omdat ze buiten de gemeentegrenzen liggen. En dan zullen we het nog maar niet over het internet, of over grootschalige retailvoorzieningen hebben zoals de Meubelcentra in Leiderdorp, Hoofddorp en Rotterdam (Alexandrium). Zolang we alles uitsluitend vanuit het Alphense perspectief blijven zien, wordt het écht niets met ons Stadshart, en blijft het legeThorbeckeplein iedere verbetering van de situatie aan de Lage Zijde blokkeren.
Verkiezingen
Bijna alle aan de verkiezingen deelnemende partijen hebben last van ernstige bijziendheid en missen het perspectief van de volwassen, mobiele, burger in onze gemeente. De burger die toch al voor 2/3 voor zijn of haar inkomen afhankelijk is van werk dat buiten de gemeente wordt uitgeoefend. Waar de oriëntatie van de meeste lokale politici en de zakenwereld vooral intern is gericht, kent het merendeel van onze burgers, de kiezers, een veel wijdser perspectief. Als gevolg zullen de meeste strijdpunten voor die Alphense kiezer irrelevant zijn en heb ik mijn zorgen over de opkomst bij de verkiezingen op 13 november. Dát zou wel eens een overdosis raadsleden vanuit de kernen tot gevolg kunnen hebben, die de stad Alphen als de kern die ze kennen, willen besturen. Tja, waar dat toe leidt?
Laatste Sprong!
24 oktGeld in de put
De Alphense collegepartijen blijven vriend en vijand verrassen. Bij de laatste raadsvergadering proberen ze nog even 25 miljoen in een put te gooien die er al is (Rijnhaven) en nog eens 40 miljoen in een put die ze nog moeten graven (Thorbecke”plein”). Kortom, onze raadsleden gaan op donderdag 24 oktober 2013 nog eens 65 Alphense Euro’s verspillen, nadat ze er in de afgelopen jaren al minstens 100 kwijt zijn. Ik kan écht niemand garanderen hoe de ‘Nieuwe Politiek’ van mijn vrienden in Nieuw Elan zal uitpakken, maar 165 miljoen in het water gooien zonder ook maar enig zicht op daar iets voor terug te krijgen, dat zal geen volgend college ooit lukken.
Rare Jongens, die politici
Natuurlijk wordt er rond de verkiezingen een ‘feel good’ sfeer gecreëerd! Voor een appel en een ei wordt nog even de oude Christelijke HBS van de hand gedaan, en luidkeels wordt verkondigd dat de bouw rond het Station nu toch écht doorgaat. Nérgens zie je iets van de 5 miljoen Alphense Euro’s die al eerder naar de club van Jan Zeeman zijn gevloeid om dat project überhaupt van de grond te krijgen.
Omdat er provinciaal geld beschikbaar is voor de verbetering van de ‘Oude Rijnzone’, de gemeente de haven niet mag dempen en geen geld heeft om daar luxe watervilla’s neer te zetten, is het plan opgezet om er dan maar een jachthaven van te maken. Natuurlijk moeten er dan eerst bedrijven als Biesterveld verdwijnen, en dat gebeurt, tegen een gemeentelijke vergoeding die niemand mag weten. Vervolgens moet de brug aan de Hoorn hiervoor worden verhoogd, wat weer miljoenen gaat kosten. En uiteindelijk gaan we een jachthaven bouwen op de minst waarschijnlijke plek van Nederland, de Peel daargelaten! Natuurlijk betaalt de provincie mee, zoals ze dat ook doet met de Maximabrug, maar ook dat project, als het ooit van de grond komt, gaat ook veel Alphense miljoenen kosten. Enfin, Boskopers en Rijnwoudenaar betalen nu mee.
Natuurlijk moet ook nog éven het Thorbeckeplein worden ‘opgelost’. Daartoe mag de gemeenteraad kiezen uit vier varianten die alle vier niks oplossen. Hoewel élke Alphenaar mee moest denken (lees Medeplichtig) staat er niets in die plannen wat ook maar op een dergelijke participatie duidt: 100 % bureau Stadshart.
Integendeel, de in de afgelopen maanden geopperde plannen mochten tijdens de ‘Dag van de Lage Zijde’ zelfs niet eens getoond worden.
Geen oplossing ook een oplossing?
Natuurlijk lossen al deze peperdure acties alleen op papier problemen op. Rond het station blijft men proberen winkels te verhuren hoewel duidelijk is dat binnenkort de hele reclamebranche in Alphen daarheen moet gaan verhuizen. Het probleem aan de Lage Zijde bestaat niet, het probleem Alphens Stadshart bestaat wel, maar dát wordt niet aan het Thorbeckeplein opgelost. Dus gaan we steeds vaker geconfronteerd worden met leegstaande winkels, omdat iedereen ons stadshartprobleem met verouderde middelen wil aanpakken. Dé manier om ook de laatste Alphenaar voor gezellig winkelen naar omliggende plaatsen te dwingen en om een stad van 70.000 met een ‘dorpshart’ achter te laten. Het hele Alphense Retail beleid, gericht op de status quo, moet al jaren op de schop, maar in de Stadskas houdt men eraan vast tot de laatste Alphense winkelier zijn of haar deuren sluit. Alleen mag er een vrijage met het Internet aan worden toegevoegd, volgens het befaamde economische reddingsplan. Alsof dát gaat helpen in een toekomst waarin élke winkel, overal, een webshop zal hebben. De Aarhof is nú al niet te verkopen, en gaat zonder nieuw Retail beleid de komende jaren alleen maar verloederen.
Laten we hopen dat, in het zicht van de komende verkiezing, ook de oppermachtige collegepartijen begrijpen dat een nóg groter debacle aan de Lage Zijde hen tot in lengte van jaren wordt aangerekend, en dat die ‘jachthavenplannen’ het Thorbeckeplein achteraan gaan.
Plannen?
Wilde sprongen, van collegekatten die zichzelf in het nauw brachten!
Wilde Plannen
17 oktIn Alphen aan den Rijn lijkt iedereen wel een ‘plan’ te hebben om onze stad van haar ondergang te redden. De één wil een ‘jachthaven’ realiseren op de meest desolate plek in de stad, onze ‘Rijnhaven’, en vindt gemeente én provincie bereid om daar zomaar 24 miljoen Euro’s in te kieperen. De ander heeft een droom van een vierbaans verbindingsweg tussen de N11 en de A4 bij Leimuiden, en besluit nog eens zo’n bedrag te spenderen om alvast de daarvoor nodige (Maxima)brug over de Rijn te bouwen, ook al is er in de verste verte geen mogelijkheid de rest aan te leggen. Nog een keer 25 miljoen voor een brug naar Nergenshuizen! Nog doller is het “plan” om het mislukte Thorbeckeplein maar uit te graven tot een jachthaven. De ‘bedenker’ brult dat dit ‘maar’ 3 miljoen hoeft te kosten, en “iedereen” brult hem dat na. Terwijl je toch niet zo veel verstand van weg en waterbouw hoeft te hebben om in te zien dat, gezien de ingewikkelde bodemstructuur in Alphen aan den Rijn, zoiets eerder 30 miljoen, dan 3 miljoen Euro gaat kosten. Zó hebben we nog geen aanlegplaats, en dan zomaar TWEE jachthavens, hóe verzin je het. Nu komt er weer een nieuw “plan” voor een streekmarkt in de Julianastraat, een plan dat natuurlijk, zonder énige onderbouwing wordt ingediend, en ook zonder onderbouwing direct door het Stadhuis wordt afgeschoten.
Ideeën, Doelstellingen en Plannen
Ach, die Alphense “plannen”!
Niet voor niets heb ik het woord ‘plannen’ hierboven maar tussen aanhalingstekens gezet. Ik heb immers nog geen enkel plan gezien, omdat de bedenkers, in en buiten het stadhuis, blijkbaar het verschil tussen Ideeën, Doelstellingen en Plannen niet kennen.
Natuurlijk heeft iedereen wel ideeën, maar de één aanzienlijk vaker dan de ander. Ik vergeet veruit de meeste, er komt wel weer een ander. Anderen hebben één goed idee in hun leven, en worden er rijk mee. Ik hoorde ooit bij Zeeman dat daar ruimte was om één idee per jaar uit te werken. Want dat uitwerken kost geld!
En daarmee komen we op het begrip “doelstelling”!
Elke organisatie kan, op strategisch, tactisch en operationeel niveau, elke doelstelling formuleren die haar goed dunkt. Hoewel er altijd een (steeds veranderende) relatie tussen die organisatie en haar ‘markten’ bestaat, hoeft die helemaal geen rol te spelen bij het neerzetten van (ambitieuze) doelstellingen. Doelstellingen kosten ook geen geld, natuurlijk, tót je er irrealistische inkomsten bij zet.
Dát wordt anders als die doelstelling ín die markt, tussen de ‘concurrenten’, gerealiseerd moet worden. Dan moet gekeken worden naar de mogelijkheden van die markt, en van het bedrijf, financieel én organisatorisch, om die doelstellingen te realiseren. En de betrokken organisatie moet dan ook nog eens rekening houden met maatschappelijke en milieutechnische restricties (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). Een redelijk ingewikkelde materie die veel meer behelst dan een pak papier. Dán pas spreken we over een ‘Plan’, en tot op heden heb ik in Alphen wel veel “Russisch Roulette” gezien, maar nog weinig Plannen.
Wat gaan we ermee verdienen?
Sorry voor het minicollege hierboven, beste lezers, maar zolang we alles wat opborrelt maar plannen gaan noemen, komt er nooit iets voor elkaar. Een stelling die aan het Thorbeckeplein genoegzaam bewezen is, lijkt me.
Iedereen wil ons Stadshart ‘Bruisend’ en ‘Leefbaar’ maken, prachtige doelstellingen die door elke politicus en zakenman anders wordt ingevuld, overigens. Jarenlang hebben verkopers, productmanagers en studenten mij ideeën voorgeschoteld, en ook jarenlang heb ik bovenstaande vraag gesteld. Nou kun je ook best ‘verdienen’ zonder direct aan geld te denken, maar je moet toch minstens serieus inschatten wat de positieve en negatieve gevolgen zijn van de inspanning die je moet doen om zo’n idee tot leven te wekken.
Wat ik dus verwacht is dat iemand eens een rekensom maakt van de verwachte kosten en de mogelijke baten, financieel én niet-financieel, voor je over een plan kunt praten. De praktijk is dat dit in de gemeentepolitiek bijna nooit gebeurt. En als het gebeurt, dan blijken, gelukkig nog vaak voor de uitvoering, (Thorbeckeplein) die berekeningen niet te deugen.
Detaillisten
Nog erger is dat iedereen alleen gefocust blijft op de realisatie van vierkante meters, en niemand zich zorgen lijkt te maken over de vraag hoe retailers en horecaondernemers daar zelf geld kunnen verdienen. Veel verder dat de kwalificatie ‘huurder’ komen ze niet, in het gemeentelijk denken. De rest wordt gezien als ‘ondernemersrisico’, ook in een tijd waarin die ondernemers in wezen dat ‘Russisch Roulette’ spelen. De hardnekkigheid waarmee gemeenteorganen deze onmogelijke ideeën na blijven streven is al verbazingwekkend, de goedgelovigheid en het opportunistische positivisme van degenen die dat gemeentelijk apparaat moeten corrigeren, onze politici, is bijna misdadig te noemen. En de mening van de burger, die zo vaak daarnaar wordt gevraagd, lijkt, zoals ook op woensdag 16 oktober weer bleek, totaal niet mee te tellen. Erger nog, de gemeente blijft vragen naar nieuwe ideeën, terwijl al ingediende plannen (Archi-Tech, zie Facebook) niet eens getoond mogen worden. Deze voorlichtingsbijeenkomst over het Thorbeckeplein bleek het absolute dieptepunt in het participatiebeleid van de gemeente Alphen aan den Rijn.
En in dit politieke mijnenveld moeten winkeliers hun geld verdienen?
Intussen staan alleen in de Aarhof al 7 winkels minder dan voorheen. 5 zijn gesloten, en 2 zijn opgegaan in ‘de buren’. Hoe zal het volgend jaar zijn, bij ongewijzigd ‘beleid’ en zonder deugdelijk plan?
Medeplichtig
6 oktInspraak
Het college van B&W van de gemeente Alphen aan den Rijn staat het Rijnwater aan de lippen. Amper een maand vóór de verkiezingen van de nieuwe, sterk vergrote, gemeente blijkt het college met lege handen te staan. Lege handen, omdat alle reserves, inclusief de NUON pot die voor onze kleinkinderen was bestemd, zijn leeggelopen op het Lage Zijde debacle. Lege handen, omdat vrijwel geen één project in deze periode de eindstreep heeft gehaald. Helaas weet ons college nu niet beter te doen dan vooruit te vluchten door met onrealistische nieuwe plannen te komen (Rijnhaven), of haar bevolking voor te spiegelen dat er rond het Thorbeckeplein nog altijd iets te winnen valt. Tenminste, áls die bevolking doet wat het college in al die jaren NIET is gelukt, namelijk een realistisch en betaalbaar alternatief bedenken voor het Thorbeckeplein. Want, na jaren pappen en nathouden, wordt de bevolking ingeschakeld nu alle overheidsopties zijn verbruikt, het geld op is, en dit college nog maar een maand te gaan heeft.
Opeens worden Alphense ‘specialisten’ bij elkaar geveegd, en mag iedereen doen wat nooit mocht, namelijk een eigen visie inbrengen waarnaar het college “met de grootste aandacht” naar gaat kijken. Helaas niet meer dan een truc waarmee het college deze Alphenaren “medeplichtig” maakt aan dat mislukte beleid.
Top of Flop?
Jazeker, er mogen dan 30.000 nieuwe burgers bij komen, maar deze coalitie blijft hopen, na vijftien verknoeide jaren, ook die nieuwe fusiegemeente weer van de regen in de drup te helpen. En dan kun je niet aankomen met allerlei mislukkingen, van dat Thorbeckeplein via Nieuwe Sloot tot de Maximabrug. Dus suggereert ons college weliswaar altijd A gezegd te hebben, maar, nét als hun tegenstanders, eigenlijk B te willen. Zo blijken ze opeens óók tot de slotsom te zijn gekomen dat het Alphense Stadshart geen aantrekkingskracht heeft, en dat ook niet gaat krijgen, op de kernen rond Alphen. Zoals uw blogger al tien jaar lang aangetoonde.
Ook de hemelse plannen rond ons Cultuurhuis zijn afgezwakt tot niets. Intussen zit de bibliotheek nog jaren comfortabel en watervrij in een tijdelijke vestiging en is het belang van samenvoeging van culturele instellingen in dat Cultuurhuis blijkbaar mét de NUON miljoenen verdwenen. Dat uit Zweden overgewaaide Kulturhûs idee is overigens prima voor dorpskernen, maar was ook nooit bedoeld voor een heuse stad met 70.000 inwoners. Van alle mooie plannen voor een op de oudere Alphenaren gerichte woon-zorg zones in het Zegersloot gebied en in Kerk en Zanen lijkt ook HELEMAAL niets van terecht te komen, Zodat we rustig kunnen stellen dat het beleid om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen, volkomen in het slop is geraakt. Ook het gemeentelijk accommodatie beleid werd een flop. Het enige wat zo’n beetje wél is gelukt, de nieuwbouw rond De Baronie, heeft, voorspelbaar, het hele VORM plan voor het Thorbeckeplein getorpedeerd. Hoewel de buurt er blij mee is, is het voor Alphen als geheel een verliespost geworden.
Tja, en dan de Maximabrug! Zo gauw bekend was dat de provincie geld beschikbaar stelde voor deze verbinding van Koudekerk met de N11, was het Alphen gelijk duidelijk dat die provincie nooit TWEE bruggen zou financieren. Dus werd de gemeente Rijnwoude onder druk gezet om deze puur lokaal bedoelde oeververbinding te ontwikkelen tot een vierbaans onderdeel van de Alphense Rondweg plannen. Helaas voor hen wil die provincie helemaal NIETS weten van die westelijke rondweg. Een rondweg waarvoor de gemeente Alphen aan den Rijn zelf nooit geld had, geen geld heeft, en ook nooit geld zal krijgen. Geen wonder dat dit hele project voor vernietiging is neergelegd bij de Raad van State. Dat zou de klagers best wel eens kunnen lukken, anders heeft de nieuwe fusiegemeente straks een prachtige, overal zichtbare, vierbaans brug met ….Koudekerk!
Onze bloedeigen ‘Toren van Babel’.
Participatie?
Intussen wordt de Alphense kiezer weer eens op het verkeerde been gezet. Natuurlijk lukt het dat groepje lokale ‘specialisten’ niet om, waar jarenlang op ándere plannen is gebroed, in een paar maanden dat Thorbeckeplein weer te laten ‘bruisen’. Dat weet het college natuurlijk ook wel! Maar niet voor niets heeft het college, nog vér voor de ‘verloopdatum’ van het VORM plan, dat naderhand weer niet de échte datum bleek te zijn, drie echte specialisten onderzoek laten doen. En natuurlijk vond dat drietal dat rond dit plan allemaal factoren speelden waarvan de collegeleden toch écht niet konden weten. Factoren die in de loop der jaren dit blog écht allemaal hebben gepasseerd, die ik ook regelmatig met collegeleden heb besproken en die hen dus allerminst onbekend waren. En ook de ad-hoc ideeën van andere Alphense ‘specialisten’ zullen zonder geld geen nieuw, bruisend, Thorbeckeplein opleveren. Wat niet kán, kán niet! De betrokken Alphenaren worden gewoon misleid, want juist door hun medewerking zal de coalitie in deze verkiezingstijd kunnen concluderen dat de kiezers hén niet op dat debacle aan de Lage Zijde kunnen afrekenen. Zie maar, de Alphenaren, zelfs hun ‘specialisten’, komen er zelf ook niet uit!
Het college, en vooral de VVD-kopstukken Lyczak en Hoekstra, en ex-CDA wethouder Groen in’t Wout, gaan dus eigenlijk volledig vrijuit!
Karma, dát is het!
Intussen geeft die VVD “Mensen de Ruimte” op dat Thorbeckeplein en doet het CDA net of ze er niets mee te maken hadden. Resultaat: de Alphenaren verliezen een ton, en de spindoctors winnen!
Dát laten we toch niet gebeuren? Juist Nu?
Over het graf
26 sepSabotage
Nu de verkiezingscampagnes op gang komen, blijkt het raadswerk helemaal ondergeschikt te zijn gemaakt aan die campagnes. In Alphen, maar ook in Boskoop en Rijnwoude. Zo staan vanavond, in de op één na laatste raadsvergadering van de huidige gemeente Alphen aan den Rijn, twee onderwerpen op de agenda die een lange en treurige voorgeschiedenis kennen: Lage Zijde en Rijnhaven. Beide plannen lijken allang niet meer op de oorspronkelijke ideeën, in wezen is daar niets meer van over. Toch moet de gemeenteraad er nog even over moeten beslissen, of ze vergeten, want de nieuwgekozen raadsleden zullen er zéker anders over denken. Ik las zelfs in gemeentespreekbuis Witte Weekblad over het Lage Zijde plan zelfs de volgende zin: “Omdat de zittende raad na 13 november een overdrachtstermijn van een ruime maand heeft, kunnen zij de nieuwe raadsleden tot 31 december helpen bij het vlottrekken van het vastgelopen plan”. Toch wel het láátste waaraan die nieuwe raad behoefte heeft, lijkt me. Dát maakt die verkiezingen immers (opnieuw) overbodig. Nee, er is nieuw elan nodig om in november de mensen in Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude massaal naar de stembus te krijgen. Geen kaarsje in een doodlopende tunnel. De huidige manoeuvres van de Alphense coalitie, om nog even zoveel mogelijk eigen projecten te redden, zorgen er hoogstens toe dat Alphense kiezers massaal thuis gaan blijven. Het vertrouwen in een nieuwe toekomst met een nieuwe raad in de nieuwe gemeente is dan al voor de verkiezingen verdwenen. Ik zie de halsstarrige houding van de huidige coalitie dan ook als politieke sabotage.
Aarhof volgende stadsruïne?
Het Lage Zijde project is veel groter dan de geplande winkeltjes van VORM. Wat van het laatste duidelijk is geworden is dat de Nederlandse Retail wereld geen enkele behoefte heeft aan die geplande uitbreiding van het Alphense winkelareaal. Nu ook professor Cor Molenaar het met me eens is dat het internettijdperk zal leiden tot kleinere, en compactere stadscentra (http://www.bricksenclicks.me) zullen steeds meer winkelketens zich afvragen wat ze nog te zoeken hebben in kleinere steden als Alphen aan den Rijn. Zelfs de drie deskundigen van de gemeente zijn dat met me eens, zij het om de verkeerde redenen. Kortom, het is evident dat we ons concentreren op dat compacte Stadshart. Dat we ons daarbij steeds meer zorgen moeten maken over het ruim veertigjarige winkelcentrum De Aarhof, lijkt nog tot weinig winkeliers, bestuurders en politici door te dringen. Corio gaat daar geen stuiver meer investeren, maar vindt, mede door gebrek aan Retail visie in de Alphense politiek, daar ook geen koper voor. Wordt die Aarhof onze nieuwe Baronie? En zal onze raad er meer mee kunnen en willen doen dan ook dít gebouw tot ‘industrieel erfgoed’ te benoemen? Alphen heeft nog maar weinig tijd om de keuze te maken voor een compact, maar juist daarom aantrekkelijk, Stadshart, en afscheid van haar dorpse verleden te nemen. Dus ook afscheid van de verspreide bewinkeling uit dat verleden, het Thorbeckeplein, de Hooftstraat, de staarten van Raadhuisstraat en Julianastraat, en al die oude en nieuwe (Koopzwam) winkelstripjes. Zaken die wel veel sentiment, maar geen enkele waarde voor de Retail voorzieningen in onze stad opleveren.
Dat we wat ánders met dat Thorbeckeplein moeten, dát heb ik al op 5 juli (Plan-B) beschreven, met suggesties over wat we ermee zouden kunnen doen. Maar een ‘herformulering van het Lage Zijde plan’ lost niks op. Niet de huidige, maar de nieuwe gemeenteraad moet zich eens gaan buigen over de functie van ons hele Stadshart te midden van de overige winkelcentra in onze stad, van de dorpscentra om ons heen, en de grotere centra rond het Groene Hart.
Watersportcentrum Alphen aan den Rijn
Bij de presentatie van het oorspronkelijke Rijnhavenplan door ex-wethouder Robert Blom hielden de raadsleden het nog nét droog: Zo Mooi!
De huidige industriële gebouwen zouden worden vervangen door woningen aan het water, bootjes daarachter, alles in een idyllisch groene omgeving. Dat alles gesteund door provinciaal geld voor de verbetering van de ‘Oude Rijnzone’. Nou, van dat alles is eigenlijk alleen het laatste nog over, daarvan kunnen ook nog een paar industriële blokkades als Biesterveld worden uitgekocht, blijkbaar. Wat nu voorligt, is een onsamenhangend besluit om maar even de hele brug te verhogen, zodat Alphenaren er met hun sloepjes onderdoor kunnen varen en deze afmeren aan een paar steigers die de gemeente daar wil bouwen. Als we deze treurigheid dan een ‘jachthaven’ willen noemen dingt die Rijnhaven meteen mee voor de verkiezing van de ‘meest naargeestige jachthaven’ van ons land, en er liggen zeker ook Europese kansen! Gelukkig heeft het presidium al ingezien dat het geen zin heeft dit malle plan nog even door de raad te persen, en is het punt van de agenda gehaald. Laten we hopen dat het er ook vanaf blijft, Alphen heeft echt belangrijkere problemen dan die Rijnhaven en aanlegplaatsen voor bootjes die niet meer langs de Rijn mogen liggen.
Kamikaze
Mijn wens voor de verkiezingsperiode is dat onze raadsleden, zelfs die van de coalitiepartijen, zich realiseren dat ze nu echt verantwoording moeten afleggen aan hun kiezers. Dat ze zo verstandig zijn om échte beslissingen, en dat is wat anders dan halsstarrig doorgaan op de ooit ingeslagen weg, aan de raad van de fusiegemeente Alphen aan den Rijn over te laten. De politiek heeft van de afgelopen drie jaar een puinhoop gemaakt, laat onze in 2010 gekozenen nou niet besluiten tot een kamikaze tactiek.