Afbraakjournalistiek
Eerlijk gezegd snap ik niet wat Jan Belt zaterdag 27 september beoogde met zijn artikel over de Ridderhof. Wat ongetwijfeld een mooi artikel over de, opnieuw, succesvolle Passar Malam moest worden, werd tot één grote rijstebrijberg van negatieve uitlatingen over wat toch in wezen zijn werkgevers zijn: de adverteerders.
De hele retailsector heeft het moeilijk, de bedrijven die in de huidige crisis nog écht winst maken zijn op de vingers van één hand te tellen en ‘leegstand’ is bezig tot een nationaal probleem uit te groeien. Dat De Ridderhof daar nog de nodige nieuwe problemen bij heeft gekregen, weet half Nederland.
Kijk, dat al onze winkelcentra, en niet alleen De Ridderhof, zich maar moeizaam aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid van crisis en internet, is bekend. Maar waarom Belt daarvoor winkeliers interviewt die, zoals Ron Pool van Sandra’s Square Mode, bewezen hebben van die problematiek geen kaas hebben gegeten, is mij een raadsel. Frans Ligthart is een goede schoenmaker, maar wat hij over winkelcentra zegt is niet de moeite waard. Of zijn verhuizing een goede zet is geweest, zó logisch vind ik dat niet, de tijd zal het leren. Maar er zijn in Alphen toch werkelijk wel mensen die daar, net als ik dat kan, wel degelijk zinnige dingen over kunnen zeggen. Alleen doen we minder spectaculaire uitspraken, natuurlijk!
Ridderhof achterhaald?
Met het De Bron complex (inclusief bibliotheek) en de apotheek vormde De Ridderhof in 1972 het hart van de nieuwe wijk Ridderveld. Natuurlijk springt de laatste verbouwing, met ruimte voor Hoogvliet, ALDI en Wibra, eruit, maar al eerder verschenen winkels op de plaats van het Chinese restaurant, dat vroeger eenzaam op een leeg voorplein stond. Met drie supermarkten (naast C-1000 en AH, Végé), hoefde je in die tijd voor bijna niets naar de stad, omdat er daarnaast winkels waren als bijvoorbeeld Marskramer, DA en HUBO. Maar de tijd staat niet stil. Op maar een paar minuten fietsen ontstond ‘De Herenhof’, een voor die tijd veel moderner en vooral groter wijkwinkelcentrum. Omdat het ‘Stadshart’ zich desondanks bleef profileren als boodschappencentrum werd dat een aderlating voor De Ridderhof, de bouw van de Baronie, een planologische blunder, betekende al overcapaciteit, de toevoeging van twee supermarkten in de Ridderhof verergerde dat alleen maar. Toen kwam het bekende drama, en tenslotte betekende de verbetering aan de wegen bij De Ridderhof maandenlang een slechte bereikbaarheid. Tja, en dat dit winkelcentrum, slechts provisorisch omgebouwd tot overdekte winkelruimte, na bijna vijftig jaar aan een grondige verbouwing toe is, dát lijkt nogal voor de hand te liggen.
Als concept (wijkwinkelcentrum) is het natuurlijk allang achterhaald, maar als lage prijzen buurtcentrum functioneert het nu al prima. Natuurlijk moet je dáárop, en niet op vergane glorie, voortborduren.
Ridderhof geen toekomst?
Zeker nu het maar niet opschiet met de verbouwing van De Herenhof, heeft De Ridderhof voor goedkope dagelijkse boodschappen duidelijk een meerwaarde. Natuurlijk is het te groot, maar dat geldt voor praktisch élk winkelcentrum in Nederland (zie “Winkelcentra veel te groot” op http://www.bricksenclicks.me). Dus ligt gedeeltelijke afbraak voor de hand. De hele vleugel vanaf het centrale plein tot De Bron, inclusief de benzinepomp, kan afgebroken worden om ruimte te maken voor woningbouw en combinatie met een welzijnsvoorziening met gezondheidscentrum, nu het plan Lupinehof toch niet doorgaat! Mét parkeergarage eronder, natuurlijk! De entree aan de Bruins Slotsingel is gloednieuw, en voor de rest kunnen we volstaan met een grondige verbouwing en een herindeling van de beschikbare winkelruimte. Die winkels kunnen, door integratie met webshops, trouwens toch veel kleiner worden uitgevoerd. De ‘nieuwe’ Ridderhof is dan kleiner, maar biedt nog altijd alles wat klanten in een ‘boodschappencentrum’ zoeken. Voorzitter Robert Grootenhuijs moet niet zo moeilijk doen. Ondanks al die verschillende belangen gewoon een nieuw, rendabel winkelcentrum opzetten, en nou eens stoppen met compromissen die tóch niet werken. Een plan dat veel mensen geld gaat kosten, maar minder dan de, over vijf tot tien jaar, onvermijdelijke collaps van het huidige centrum. Een plan dat financierbaar is omdat het gebaseerd is op ‘sustainable growth’, een plan dat zich door zijn realisme kan verheugen op steun vanuit het stadhuis omdat het positief bijdraagt aan de beleving van de wijk.
Positieve aanpak
Met een nieuw doel voor ogen moet er kritisch worden gekeken naar de invulling. Bij een ‘boodschappencentrum’ is maar heel weinig mogelijk op het gebied van mode: Twee supermarkten, een versplein waar bakker, groenteboer, slager en viswinkel één geheel vormen, één slijterij, één drogisterij, één bloemenwinkel, één Marskramer, één boekwinkel (AKO of Primera stijl) de huidige twee textielsupers, één Budgetwinkel met een eetcafé met terras is wel genoeg. Daarnaast kan aanvullend nog ruimte worden gevonden voor wellicht één modewinkel, één stomerij/kleermaker, en één kapper. Met de HUBO omdat alle bouwmarkten nu eenmaal een brug verder gevestigd zijn. Een dergelijk compact Ridderhof, waarbij een deel, met parkeerruimte, gewoon blijft staan, lijkt me het meest gericht op de behoeften van de bevolking, mits de winkeliers zich blijven richten op álle bevolkingsgroepen in de wijk. Dat betekent gewoon dat eigenaars én winkeliers nu over hun eigen schaduw heen moeten stappen, want straks valt er niets meer te hebben.
Als ze dít soort plannen kunnen omarmen zullen ze opnieuw bij het AD aan kunnen kloppen om hun nieuwe toekomst te ontvouwen. Maar misschien zijn ze tegen die tijd al zo ver opgeschoten met hun eigen groei naar ‘Nieuwe Winkeliers’ dat ze geprint drukwerk niet eens meer nodig hebben.
En de Pasar Malam, díe blijft, natuurlijk, al zitten andere winkelcentra daar jaloers op te azen….